Lào Cai

Lào Cai là một tỉnh nằm ở miền núi phía Bắc của Việt Nam, đây là điểm đến lý tưởng của du khách trong nước cũng như nước ngoài. Trong số các điểm đến ở Lào Cai, Sa Pa được nhắc đến nhiều nhất vì khí hậu mát mẻ, đặc trưng văn hóa đa dạng của các dân tộc, cùng với phong cảnh đẹp và ẩm thực đặc biệt làm say lòng du khách.

Giới thiệu về Lào Cai

Ẩn mình trong vùng núi phía Tây Bắc của Việt Nam tỏa sáng với phong cảnh của những cánh đồng lúa trên những ngọn đồi xanh thoai thoải. Nơi đây là nơi nhiều người Việt Nam và du khách quốc tế thường đến để thư giãn, tạm lánh xa những hối hả, nhộn nhịp của cuộc sống thường ngày. 

Nguồn gốc tên gọi Lào Cai

Theo cổng thông tin điện tử Lào Cai, phố chợ đầu tiên ở Tây Bắc là Lão Nhai, nghĩa là Phố Cũ, theo tiếng địa phương trước đây, sau đó mở thêm một phố chợ tên là Tân Nhai, nghĩa là Phố Mới. Trong một thời gian dài, từ Lão Nhai được đọc thành là Lao Cai. Người Pháp viết Lao Cai thành Lào Kay khi vẽ bản đồ lại. Từ 11/1950 thống nhất lấy tên tỉnh Lào Cai cho đến nay.

Giới thiệu Lào Cai

Lào Cai là một tỉnh miền núi biên giới, cách thủ đô Hà Nội 296 km. Giáp tỉnh Hà Giang ở phía Đông; Giáp các tỉnh Sơn La, Lai Châu ở phía Tây; Giáp tỉnh Yên Bái ở phía Nam, giáp Trung Quốc ở phía Bắc.

Diện tích tự nhiên: 6.383,88 km2. Địa hình Lào Cai vô cùng phức tạp, phân tầng cao và cắt xẻ mạnh. Hai dãy núi chính Hoàng Liên Sơn và Con Voi có hướng tây bắc - đông nam và nằm chếch về phía đông và phía tây tạo nên vùng thấp và trung gian giữa hai dãy này và một vùng phía tây của dãy Hoàng Liên Sơn. Địa hình lồi lõm nên các dải trên và dưới khá rõ rệt, độ cao từ 300 đến 1.000 m chiếm phần lớn diện tích của tỉnh. Lào Cai sở hữu đỉnh núi cao nhất là đỉnh Phan-xi-păng thuộc dãy Hoàng Liên Sơn với độ cao 3.143 m so với mực nước biển, Tả Giàng Phình 3.090 m.

Dân số toàn tỉnh là 705,628 người (số liệu năm 2022). Có 25 dân tộc anh em chung sống hòa thuận, trong đó các dân tộc thiểu số chiếm 64,09% dân số toàn tỉnh. Dân tộc Kinh chiếm 35,9%, dân tộc Mông 22,21%, dân tộc Tày 15,84%, dân tộc Dao 14,05%, dân tộc Giáy 4,7% và dân tộc Nùng 4,4%, còn lại là các dân tộc ít người như là Phù Lá, Sán Chay, Hà Nhì, La Chí... 

Thông tin cần biết về Lào Cai

• Dân số: 705,628 người (2022)
• Diện tích: 6.383,88 km²
• Độ cao: 1.000
• Biển số xe: 24
• Mã vùng điện thoại: 0214
• Mã QH: 080
• Mã bưu chính/ Zip: 31000

Du lịch Lào Cai có gì hay? có gì đẹp?

Với khí hậu mát mẻ và sự đa dạng văn hóa dân tộc, Lào Cai hứa hẹn mang đến cho du khách một trải nghiệm du lịch độc đáo và thú vị. Ngoài cảnh quan tuyệt đẹp, Lào Cai còn giữ và truyền thống văn hóa của các dân tộc thiểu số như H'Mông, Dao, Tày và Xa Phó. Du khách có thể tìm hiểu về nét độc đáo của văn hóa này thông qua việc giao lưu, trò chuyện với cộng đồng bản địa.

Lịch sử hình thành

Từ xa xưa, con người đã sinh sống ở Lào Cai. Thời Hùng Vương, đất Lào Cai thuộc bộ Tân Hưng, một trong 15 bộ của Nhà nước Văn Lang, là trung tâm kinh tế, chính trị quan trọng phía trên sông Hồng. Nhiều lần thay đổi địa danh diễn ra vào các triều đại Đinh, Lý, Trần, Lê. Thời Nguyễn, vùng đất Lào Cai chủ yếu thuộc Thụy Vỹ, Văn Bàn, một phần Chiêu Tấn và một phần nhỏ Lục Yên của Quy Hóa. Cho đến thời điểm này, địa danh Lào Cai vẫn chưa được hình thành.

Sau khi chiếm được Lào Cai (3-3-1886) và thực dân Pháp cai trị vùng đất Lào Cai dưới chế độ quân sự. Ngày 7-1-1899, Quân đoàn IV được thành lập gồm các tiểu khu Yên Bái và Lào Cai.Lào Cai là thủ đô, thủ phủ của Quân khu IV. Để có thể kiểm soát và thực hiện việc bóc lột dễ dàng hơn, thực dân Pháp đã chia cắt địa bàn hành chính và thay đổi chế độ pháp trị. Ngày 12 tháng 7 năm 1907, Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định bãi bỏ quân khu IV Lào Cai, chuyển chính quyền quân quản sang dân trị, thành lập tỉnh Lào Cai. Từ đây, tỉnh Lào Cai được ghi nhận trên bản đồ Việt Nam.

Ngày 12-7-1907, tỉnh Lào Cai được thành lập, tên thành phố cổ trở thành tên tỉnh Lào Cai. Trong thời kỳ dựng nước, Lào Cai là trung tâm kinh tế, chính trị quan trọng của vùng thượng nguồn sông Hồng. Ngày 7-12-1907, tỉnh Lào Cai được thành lập, gồm hai châu Thụy Vĩ, Bảo Thắng, các đặc khu Mường Khương, Bát Xát, Phong Thổ, Bắc Hà, Sapa.

Năm 1955, huyện Phong Thổ được chuyển sang khu tự trị dân tộc Thái Mèo và sau này thuộc tỉnh Lai Châu. Ngày 1-1-1976, hợp nhất ba tỉnh Lào Cai, Yên Bái, Nghĩa Lộ thành tỉnh Hoàng Liên Sơn. Ngày 1 tháng 10 năm 1991, Tỉnh Lào Cai được thành lập lại.

Văn hóa, con người Lào Cai

25 dân tộc anh em cùng chung sống trên đất Lào Cai, mỗi dân tộc có những nét đặc trưng, ​​bản sắc văn hóa riêng. Chính sự đa dạng đó đã góp phần tạo nên một bức tranh văn hóa Lào Cai đa sắc màu.

Sự đa dạng, phong phú của văn hóa Lào Cai thể hiện ở cả văn hóa vật thể và phi vật thể. Điển hình như kiến trúc nhà ở người Lào Cai có rất nhiều kiểu khác nhau. Căn cứ vào cấu tạo đất, các dân tộc Lào Cai có 3 kiểu nhà chính: Nhà trệt (điển hình của các dân tộc Việt, Mông, Hoa...), Nhà nửa sàn, nửa đất như nhóm người Dao (nhóm Dao đỏ...), nhà sàn (người Tày, Thái, Kháng, La Ha...).

Tính đa dạng, phong phú của văn hóa còn thể hiện rõ trong văn học nghệ thuật đại chúng. Lào Cai đang có hơn 80 điệu múa truyền thống khác nhau. Có những điệu múa được sử dụng trong đời sống hàng ngày (như Xò xo, Xè chiêng), nhưng cũng có những điệu múa chỉ được sử dụng trong các nghi lễ tôn giáo hay lễ hội. Nói riêng nhóm người  Dao (Dao quần trắng) ở Bảo Thắng và Bảo Yên thì đã có tới 7 điệu múa khác nhau (múa kiếm, múa, múa chuông, múa khăn, múa mặt nạ, múa trống, múa gà). Nghệ thuật âm nhạc cũng rất đa dạng, Lào Cai chỉ có nhạc cụ và 10 họ với 11 thể loại khác nhau.

Trong văn học dân gian, mỗi dân tộc đều có một hệ thống và hình thức hoàn chỉnh từ thần thoại, cổ tích, ngụ ngôn đến tục ngữ, câu đố, ca dao, phong tục tập quán, hò... Hệ thống truyền thuyết và truyện cổ xung quanh các địa danh thành phố, làng mạc, sông núi khá phong phú.

Các tín ngưỡng bản địa như tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, thần hộ mệnh... chịu ảnh hưởng của tam giáo và ảnh hưởng khá mạnh ở các vùng dân tộc Dao, Tày, Nùng, Giáy... nhưng nổi bật nhất là dân tộc Dao. Trong Văn Thần Miếu của người Dao, ngoài Ngọc Hoàng còn có vị Phật làm quân sư. Dưới sự dẫn dắt của Ngọc Hoàng và Đức Phật đứng Thủy Nguyên, Linh Bảo và Đạo Đức. Sự đan xen giữa tam giáo với tín ngưỡng dân gian đã tạo nên diện mạo mới trong đời sống tinh thần của các dân tộc Lào Cai.

Khí hậu

Lào Cai có khí hậu nhiệt đới gió mùa, nhưng chịu sự chi phối của các yếu tố địa hình phức tạp nên diễn biến khí hậu có phần thay đổi, khác nhau về thời gian và không gian, nhiệt độ  trong ngày cũng khác nhau. . Nhiệt độ trung bình  vùng cao 15-20°C (riêng Sapa có nhiệt độ 14-16°C), lượng mưa trung bình 1800–2000 mm, lượng mưa trung bình 1.400-1.700mm. Khí hậu Lào Cai được chia làm 2 mùa chính:

Mùa mưa: bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 10, thời tiết khá mát mẻ, tháng 4 - 5 là mùa  lúa non, tháng 9 - 10 là mùa  vàng lúa vàng ống trên cánh đồng.

Mùa khô: từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau, thời tiết khá lạnh. Tháng 8 đến tháng 3 năm sau là mùa hoa đào, hoa mận. Đặc biệt ở Sapa có thể có tuyết rơi vào mùa đông từ tháng 12 đến tháng 2.

Ẩm thực

Lào Cai từ lâu đã là nơi sinh sống của đồng bào các dân tộc. Trong đời sống sản xuất sinh hoạt nơi đây đã hình thành vốn văn hóa mang bản sắc vùng miền, đặc biệt là văn hóa ẩm thực đã trở thành nét văn hóa độc đáo trong đời sống của người dân.

Ẩm thực tại Lào Cai khá đa dạng và độc đáo. Qua nhiều năm, các dân tộc thiểu số nơi đây đã sáng tạo ra những món ăn gắn liền với đời sống nông nghiệp, lối sống, phong tục tập quán và nhân sinh quan, đặc biệt là phục vụ sức khỏe của mỗi cá nhân và cả cộng đồng.

Nhóm ẩm thực đặc sản núi rừng gồm măng rừng, rau ngổ, rau đắng, canh lá giang, tôm bay, ếch nấu gừng nhồi, trám muối chua… Đội hình ẩm thực của Garden Pets bao gồm heo cắp nách, vịt ống tre, tiết canh gà ta, cá hấp lá vả, thịt trâu luộc, nộm trâu, thịt lợn muối chua, cá suối nướng và gỏi cá, da trâu muối, thịt trâu gác bếp... Nhóm thực phẩm gồm loại trái cây và cây trồng trong vườn nhà như món cọ, gỏi trái, nem chua... Nét độc đáo của ẩm thực Lào Cai thể hiện ở sự kết hợp tinh tế trong cách chế biến của người dân nơi đây. Cá lam bắp, thịt trâu vùi tro bếp giữa mùa đông lạnh giá, bát canh chua cá diêu ​​hồng và rau ngót - các món ăn khó kiếm ở các vùng khác.

Ẩm thực xứ Lào Cai còn gắn liền với các lễ hội truyền thống của đồng bào các dân tộc nơi đây. Đó là sự kết nối của ẩm thực với các lễ hội dân gian có từ hàng thiên niên kỷ ở các giáo xứ, đình chùa. Vào mỗi dịp lễ hội, dân làng lại chuẩn bị mâm lễ để dâng lên tổ tiên và kinh thành. Mâm cỗ là những món ăn được truyền lại và gìn giữ từ xa xưa đến đến nay thể hiện lòng thành kính của con cháu đối với tổ tiên và các vị thần có công với quê hương, xứ sở.

Lễ hội

Lào Cai là nơi sinh sống của 25 anh em dân tộc, gồm Dao, Mông, Tày, Nùng, Thái…Địa phương này không chỉ thu hút khách du lịch bởi cảnh thiên nhiên trời ban mà còn bởi sự độc đáo trong văn hóa của người dân Sapa. Trong đó, lễ hội tại Lào Cai được chú trọng và hằng năm được tổ chức nhiều lễ hội truyền thống độc đáo.

Lễ hội rước Đất, rước Nước: diễn ra vào ngày 15/1 âm lịch hàng năm, Lễ hội này được tổ chức để xin Mẹ Đất, Mẹ Nước phù hộ cho đất luôn phì nhiêu, màu mỡ. Cầu cho nguồn nước không bao giờ cạn để cư dân được sống no đủ quanh năm.

Lễ hội Gầu Tào: diễn ra trong khoảng từ ngày mồng một đến ngày 15/1 âm lịch.Đây là lễ hội truyền thống của người Mông. Trong lễ hội này, họ sẽ đến đồi Gầu Tào để cầu trời phù hộ cho con cái, sức khỏe, làm ăn thuận lợi. Khi những lời cầu nguyện của họ được hoàn thành, họ làm lễ Gầu Tào để tạ ơn các vị thần.

Lễ Tết nhảy: diễn ra vào ngày 1-2/1 âm lịch hằng năm. Đây là lễ hội quan trọng và được chuẩn bị công phu của người Dao ở Tả Van. Tết Nhảy của người Dao là một sinh hoạt văn hóa có ảnh hưởng sâu rộng trong đời sống cộng đồng của người Dao. Theo phong tục, Tết nhảy múa chỉ được thực hiện trong nhà có bàn thờ tổ tiên và cũng được coi là ngày Tết chung của cả vùng để tỏ lòng thành kính, biết ơn và tri ân công đức của tổ tiên.

Hội Xòe Tà Chải: diễn ra vào ngày 05/1 âm lịch, tại Tà Chải Bắc Hà. Đây là lễ hội đầu xuân của người Tày để cầu mùa màng bội thu, nhà nhà no ấm. Họ bày tỏ lòng thành kính của dân làng đối với Thần Nông, vị thần cai quản ruộng đồng. Sau khi thầy cúng làm lễ cầu an, cả làng cùng tham gia điệu múa Xòe trong tiếng chiêng, tiếng trống với nhiều điệu múa độc đáo: Xòe đôi, Xòe bốn, Xòe chào…

Lễ hội đền Bắc Hà: diễn ra vào ngày 7/7 âm lịch hằng năm, tại đền Bắc Hà, thị trấn Bắc Hà, huyện Bắc Hà, tưởng niệm ngày giỗ Quốc công Vũ Văn Mật, người có công dẹp loạn, an dân, cường thịnh vùng Tây Bắc thế kỷ XVI - XVII.

Lễ hội đền Thượng: diễn ra từ ngày 12 đến 16-2 âm lịch hằng năm. Đây là nét đẹp văn hóa của các dân tộc Lào Cai đã được bảo tồn và phát triển. Du khách không chỉ có thể tỏ lòng thành kính với vị anh hùng dân tộc mà còn tham quan, viếng đền và cầu chúc những điều may mắn trong năm mới.

Lễ hội đua ngựa Bắc Hà: diễn ra vào đầu tháng 6 hằng năm tại sân vận động trung tâm huyện thuộc thị trấn Bắc Hà. Bộ Văn Thể thao và Du lịch vừa ký Quyết định số 1732/QÐ-BVHTTDL ngày 27/5/2021 công bố Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia đối với Lễ hội đua ngựa Bắc Hà.

Lễ hội Trầu Sun: diễn ra vào ngày 5/1 âm lịch hằng năm. Đây là Lễ hội làng của người Dao Đỏ. Đây là một trong những nghi lễ thu hoạch rất đặc trưng của người Dao đỏ, thường được tổ chức ở các bản làng vào mỗi năm một hoặc ba dịp đầu xuân để cầu cho mưa thuận gió hòa, cây cối tươi tốt, mùa màng bội thu, không bệnh tật, gia đình ấm êm hạnh phúc.

Các địa điểm du lịch phổ biến ở Lào Cai

Với vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, sự đa dạng bản sắc dân tộc và những trải nghiệm độc đáo, Lào Cai là một điểm đến không thể bỏ qua cho những du khách yêu thiên nhiên và thích khám phá. Đặc biệt, Lào Cai cũng là điểm xuất phát của hệ thống cáp treo Fansipan Legend, mang du khách lên đỉnh núi Fansipan - Đỉnh của tòa Thiên Nhàn, nơi du khách có thể ngắm nhìn toàn cảnh hùng vĩ của vùng núi.

Đỉnh Fansipan

Địa chỉ: Thị trấn Sa Pa, Huyện Sa Pa, Tỉnh Lào Cai

Giá vé: Người lớn: 800.000đ/vé; Trẻ dưới 1m: miễn phí

Fansipan là đỉnh núi cao nhất Việt Nam và còn được mệnh danh là “Nóc nhà Đông Dương”. Với độ cao 3.143 m so với mực nước biển, địa hình nơi đây đặc trưng bởi núi non hiểm trở và thời tiết, khí hậu khắc nghiệt. Có rất nhiều du khách đã leo lên đỉnh Phan Xi Păng bằng đường bộ. Cảm giác chinh phục và khám phá rừng già Hoàng Liên luôn mang lại niềm vui cho du khách. Ngoài ra, du khách có thể đi cáp treo để chinh phục đỉnh Phan Xi Păng, cả đất trời Tây Bắc hùng vĩ và tươi đẹp được thu vào trọn vẹn trong mắt du khách. Khi lên đến đỉnh, du khách có thể chiêm ngưỡng quần thể tâm linh nguy nga giữa bốn bề mây phủ.

Nhà thờ cổ

Địa chỉ: TT. Sa Pa, Sa Pa, Lào Cai

Giá vé: miễn phí

Còn được gọi là Nhà thờ Đá hay Nhà thờ Đức Mẹ Mân Côi, Nhà thờ cổ được người Pháp xây dựng vào đầu thế kỷ 20. Nhà thờ Đức Mẹ Mân Côi tọa lạc ở vị trí đắc địa, lưng tựa núi Hàm Rồng. Mặt trước là khu đất rộng, bằng phẳng có thể phát triển nhiều công trình văn hóa phục vụ sinh hoạt. Từ nhà thờ có thể nhìn từ mọi phía, cùng với hai công trình kiến ​​trúc khác cũng do người Pháp xây dựng, đó là Biệt thự Chủ Cầu và khu huyện ủy cũ tạo thành một tam giác cân với kiến ​​trúc kiểu Pháp riêng biệt. 

Bản Cát Cát

Địa chỉ: Đồi Quan 6, Tổ 10, Trung tâm Sapa, Tỉnh Lào Cai

Giá vé: Người lớn: 90.000đ/vé. Trẻ em: 50.000đ/vé

Bản Cát Cát được thành lập vào giữa thế kỷ 19 bởi một nhóm người dân tộc thiểu số đến với nhau theo phương thức bí mật. Ở gần khu dân cư, họ cũng trồng lúa và ngô trên ruộng bậc thang bằng thủ công. Họ biết làm ruộng, chăn nuôi khá giỏi và làm được nhiều nghề thủ công truyền thống như trồng bông, lanh, dệt vải. Nơi đây xứng đáng được coi là điểm du lịch văn hóa, du lịch sinh thái thú vị cho du khách và là điểm du lịch văn hóa của cộng đồng vệ tinh Sa Pa.

Thác Bạc

Địa chỉ: xã Sán Xả Hồ, huyện Sapa, tỉnh Lào Cai

Giá vé: 20.000 đồng/ vé, Trẻ em dưới 1m: miễn phí

Thác Bạc là dòng suối thượng nguồn của Cá Hoa có độ cao 200m, vào những ngày nắng đẹp, xa xa chân núi Hàm Rồng, thác Bạc như một sợi chỉ bạc tỏa sáng lấp lánh khiến người ta phải ngạc nhiên.Từng giọt nước trong veo như những viên ngọc trai lấp lánh sắc cầu vồng dưới ánh mặt trời đẹp một kiệt tác của tạo hóa. Vào mùa đông lạnh giá, toàn bộ Thác Bạc được bao phủ bởi một lớp tuyết trắng dày hơn 15cm. Đây cũng được coi là một trong những điểm ngắm tuyết đẹp nhất Việt Nam và thu hút rất nhiều sự quan tâm của giới trẻ.

Bản Hồ Sapa

Địa chỉ: xã Bản Hồ, huyện Sapa, tỉnh Lào Cai

Giá vé: miễn phí

Khi du khách đến với Bản Hồ không chỉ được chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên đẹp mê hồn, không gian thoáng đãng nên thơ và lối kiến ​​trúc độc đáo của những ngôi nhà sàn bằng gỗ gắn bó lâu đời với cuộc sống của đồng bào các dân tộc, mà còn được sống trong một môi trường du lịch thân thiện và tham gia các hoạt động sinh hoạt gần gũi với cư dân địa phương. Ngoài ra, Bản hồ Sapa nổi tiếng với dòng suối La Ve chảy từ trên núi cao xuống Bản Dền mang vẻ đẹp hiền hòa và tạo thành dòng thác trong vắt. 

Chợ phiên Phong Niên

Địa chỉ: Xã Phong Niên, Huyện Bảo Thắng, Tỉnh Lào Cai.

Giá vé: miễn phí

Phong Niên là nơi cư trú của thổ dân Tày, Nùng. Người Kinh đến khai hoang vào những năm 1960 và 1970 và sinh sống ở những vùng đất thấp ven đường quốc lộ. Tương tự như chợ Bản Cầm, chợ Phong Niên là nét văn hóa tiêu biểu của vùng núi cao Tây Bắc.Hình ảnh mọi người đến với nhau và bán các sản phẩm sản xuất tại nhà vẫn chiếm thị phần lớn nhất trên thị trường. Thức ăn đa dạng, chất lượng luôn được đảm bảo. Du khách đến đây không chỉ được thưởng thức vẻ đẹp cổ điển mà còn được thưởng thức nhiều món ăn ngon đặc trưng của người dân nơi đây.