Chợ phiên Lùng Phình

Đôi nét về chợ phiên Lùng Phình

Chợ phiên Lùng Phình là phiên chợ thuộc địa phận xã Lùng Phình, huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Cách trung tâm thành phố khoảng hơn 70km, khi đến chợ Lùng Phình, du khách sẽ được trải nghiệm sự giao thoa văn hóa vùng cao độc đáo giữa các dân tộc Mông, Thái, Nùng,... Cũng giống như bao phiên chợ khác ở huyện Bắc Hà, chợ Lùng Phình không chỉ là nơi lưu giữ nét đẹp truyền thống của người bản địa mà còn là nơi trao đổi, buôn bán các mặt hàng thủ công, mỹ nghệ, nông sản do chính người dân làm ra, góp phần tăng thêm thu nhập cho cuộc sống hàng ngày.

Trước đây, chợ Lùng Phình thường được tổ chức vào chủ nhật hàng tuần. Nhưng do trùng với ngày diễn ra chợ phiên Bắc Hà nên nhiều du khách và tiểu thương không biết đến phiên chợ. Vậy nên, để quảng bá du lịch cũng như thúc đẩy giao thương hàng hoá, giúp người dân địa phương có cơ hội phát triển kinh tế, chính quyền địa phương đã quyết định thay đổi ngày họp chợ Lùng Phình, đổi từ chủ nhật sang ngày thứ 6 trong tuần.

Sau khi đổi lịch họp chợ, phiên chợ Lùng Phình đã được nâng cấp và trở nên sôi động, náo nhiệt hơn bao giờ hết. Số người đến chợ tăng gấp 4, gấp 5 lần so với trước đây. Từ một chợ cóc nho nhỏ, chợ Lùng Phình đã trở thành phiên chợ có quy mô hoạt động lớn nhất nhì khu vực thượng huyện.

Hướng dẫn cách tới chợ phiên Lùng Phình

Xuất phát từ trung tâm thành phố Lào Cai, du khách đi xuôi theo hướng quốc lộ 4D đến xã Phong Niên, huyện Bảo Thắng. Từ đây tiếp tục đi thẳng theo đường tỉnh lộ 153 là tới địa phận huyện Bắc Hà. Từ trung tâm huyện, đi thẳng về hướng đi dinh thự Hoàng A Tưởng, đi thêm 10km là tới Lùng Phình.

Lùng Phình là một địa danh lâu đời tại huyện Bắc Hà. Nằm trong lòng thung lũng nhỏ có hình lòng chảo, xung quanh được bao bọc bởi núi non trùng điệp. Theo ngôn ngữ của người dân vùng biên cương, Lùng Phình dịch ra có nghĩa là Rồng Bằng. Cái tên được đặt theo địa hình trùng điệp, ngút ngàn của mảnh đất cao nguyên trắng. Cứ mỗi thứ 6 hàng tuần là khoảng sân chợ nằm bên cạnh đường 153 (tuyến đường độc đạo nối liền Bắc Hà với Si Ma Cai) lại trở nên đông đúc và náo nhiệt vô cùng. Ngay từ khi trời còn chưa tỏ, không khí còn dày đặc sương mù, từng tốp người Mông, Tày, Phù Lá,... đã kéo nhau nô nức ra chợ. Phiên chợ sớm tuy ồn ã nhưng lại gây ấn tượng cực kỳ khó phai đối với du khách khi đặt chân tới nơi này.

Chợ Lùng Phình có mấy khu vực?

Lùng Phình là một phiên chợ tổng hợp, ở đây có bán hầu như tất cả mọi mặt hàng cần thiết cho nhu cầu sinh hoạt hàng ngày. Vậy nên, để người mua dễ dàng tìm kiếm hàng hóa, chợ đã được phân chia rõ ràng thành từng khu riêng.

1. Khu ẩm thực

Khu ẩm thực tại chợ Lùng Phình gồm có 3 dãy nhà dựng tạm theo hình chữ U, được lợp thêm mái tôn để che nắng mưa. Ở đây chủ yếu bán các món ăn sáng, ăn no như mèn mén, canh óc đậu, phở, thịt lợn đen, gà đen luộc, thắng cố, phở chua,.. Thông thường mọi người thường chọn đến chợ ăn sáng để tiết kiệm thời gian. Do đó, các hàng bán phở, mèn mén rất được ưa chuộng.

Ẩm thực vùng cao đơn giản và không cầu kỳ. Thứ quyết định độ ngon của món ăn chính là nguyên liệu. Hầu hết các hàng bán thắng cố, phở lợn đen, gà đen trong chợ đều sử dụng thịt ngon, nuôi thả tự nhiên chứ không chăn nuôi công nghiệp. Sợi phở cũng là tự làm tại nhà bằng gạo nương nhà trồng. Vậy nên, dù chẳng cần chế biến phức tạp nhưng hương vị vẫn thơm ngon khó cưỡng.

2. Khu bán rượu dân tộc

Khi đến chợ Lùng Phình, bạn sẽ thấy cách khu ẩm thực không xa có một nhóm các cô các chú người đồng bào ngồi tụ tập cùng nhau, ai cũng đem theo vài can lớn màu vàng, trắng đựng đầy rượu thơm nức mũi. Đây là khu vực mà người dân địa phương tụ tập cùng nhau để bán các loại rượu trong nhà tự nấu. Phổ biến nhất là rượu ngô Bản Phố, hương thơm nồng, vị cay ngọt hậu, uống vào rất êm, khi say không bị đau đầu. Trước khi mua, bạn có thể hỏi người bán cho nếm thử rượu trước, nếu thấy hợp thì mới thanh toán.

3. Khu bán thổ cẩm

Khu bán thổ cẩm là một phần không thể thiếu trong các phiên chợ vùng cao. Mặt hàng thổ cẩm ở chợ Lùng Phình cũng tương tự như những phiên chợ khác, gồm túi, khăn, áo, váy và đồ thêu lưu niệm. Đa số du khách đến đây thường thích mua các món thêu tay về làm quà lưu niệm tặng bạn bè hoặc người thân. Một vài mẫu mã thổ cẩm được thiết kế đơn giản mặc hàng ngày như váy, áo cũng rất được ưa chuộng. Giá cả ở chợ Lùng Phình đều được ấn định rõ ràng, người dân buôn bán thật thà nên du khách không cần lo về việc bị chặt chém. Tuy nhiên, khi mua bạn vẫn nên hỏi giá trước, “thuận mua vừa bán”, nếu thấy hợp lý, phù hợp với nhu cầu thì hãy thanh toán nhé.

4. Khu bán nông sản, dược liệu

Khu nông sản, dược liệu là khu vực rộng và có nhiều mặt hàng đa dạng nhất tại chợ Lùng Phình. Một tuần chỉ có một ngày họp chợ nên cứ đến dịp là người dân lại mang hết những mặt hàng đã tích trữ trong nhà đi bán. Các thương lái cũng tụ tập về đây bày hàng hoá nên rất đông vui, tấp nập. Ở các quầy nông sản, du khách sẽ thấy được rất nhiều loại rau củ lạ mắt, có loại nhà trồng, có loại được người dân đi rừng tìm kiếm. Nếu muốn mua, bạn nên trao đổi kỹ cách chế biến, cách sử dụng với người bán.

5. Khu gia súc, gia cầm

Nếu chợ Cán Cấu được mệnh danh là “sàn giao dịch trâu” lớn nhất Tây Bắc thì chợ Lùng Phình lại được biết đến là “sàn giao dịch lợn giống” lớn nhất huyện vùng cao. Mỗi phiên chợ diễn ra sẽ có hàng trăm hàng trăm con lợn giống được người dân địa phương đem đến trao đổi, buôn bán. Giống lợn vùng cao chủ yếu là lợn đen, kích thước nhỏ nhưng chất lượng thịt tốt, số ít là lợn lai. Nhiều du khách lên chợ phiên sau khi được thưởng thức món lợn bản thì thường chọn mua nguyên cả con lợn đen sống đem về. Bên cạnh lợn thì trong chợ còn bán cả dê và gà giống, vịt giống cho bà con mua về chăn nuôi.

Đến chợ phiên Lùng Phình nên mua gì?

Ở chợ Lùng Phình có rất nhiều mặt hàng đa dạng nhưng để trải nghiệm hết các mặt hàng thì rất khó. Nếu bạn chưa biết mua gì thì có thể tham khảo một vài gợi ý sau:

1. Hạt dổi

Hạt dổi là một loại gia vị được sử dụng nhiều trong ẩm thực Tây Bắc. Loại hạt này có vỏ cứng, mùi thơm đặc biệt nên thường được dùng để gia tăng hương vị cho món ăn. Giá của hạt dổi không hề rẻ, 1 cân thường giao động từ 600.000 - 800.000đ. Sở dĩ đắt như vậy là vì loại hạt dổi chất lượng thường chỉ có trong rừng sâu nên người dân phải vào rừng để tìm kiếm. Nếu mua ở thành phố, chưa chắc đã mua được đúng loại hạt rừng chuẩn loại một. Tuy nhiên, khi lên chợ Lùng Phình, du khách có thể tới khu vực nông sản hỏi bà con để mua. Hạt dổi ở chợ phiên phần lớn đều do người dân địa phương tự vào rừng tìm, tuy không rẻ nhưng chất lượng thì được đảm bảo hơn nhiều.

2. Dược liệu

Dược liệu bán tại chợ phiên Lùng Phình rất đa dạng, thường thấy nhất là cây bổ máu, tam thất, nấm linh chi, sâm rừng, ba kích,... có tác dụng chữa xương khớp, huyết áp, dạ dày, thiếu máu,... Có loại được sấy khô, có loại tươi còn nguyên gốc rễ được người dân đem trực tiếp từ rừng đến bán. Nếu nhà có người bệnh và hiểu biết về dược liệu, du khách có thể tham khảo để mua về sử dụng.

3. Rau cải mèo

Rau củ trên vùng cao lúc nào cũng là món ngon được lòng du khách. Các loại rau ở chợ phiên phần lớn là rau xứ lạnh, nổi tiếng nhất có lẽ là rau cải mèo, loại rau được trồng nhiều trong các khu vườn của người Mông. Cải mèo có vị tươi giòn, đắng nhẹ, hậu ngọt. Khi nấu không cần quá cầu kỳ, chỉ cần luộc chín tới chấm mắm trứng hoặc xào với chút thịt gác bếp là đã ngon quên lối về. Đến chợ phiên, hầu như ai cũng sẽ mua vài ba bó rau cải về làm quà cho gia đình và bạn bè.

4. Bánh rán

Bánh rán là món ăn vặt quen thuộc ở đâu cũng có nhưng khi thưởng thức ở chợ phiên lại mang đến một cảm giác rất khác biệt. Loại bột làm bánh được xay từ gạo nếp nương thơm dẻo, trộn lẫn với chút gấc đỏ nhà trồng để bánh thêm phần hấp dẫn. Khi vỏ đã trộn xong, người bán sẽ nhồi thêm nhân đỗ xanh hấp mềm rồi vo tròn, ấn dẹt, thả vào chảo dầu sôi. Khi bánh chín vàng ruộm, thơm nức mùi bột chiên sẽ được vớt ra cho ráo dầu. Trong tiết trời se lạnh của buổi sáng sớm, chỉ với 2000 đồng là bạn đã có thể thưởng thức một chiếc bánh thơm ngon, nóng hổi. Hương vị của món bánh rán vừa quen, vừa lạ, ngon lành đến khó tả. Có lẽ cái ngon nằm ở cảm giác thích thú khi được đến một nơi xa nhưng vẫn được thưởng thức món ăn quen thuộc ở quê nhà.

Đến với chợ phiên Lùng Phình, du khách vừa có cơ hội tìm hiểu về nét độc đáo trong sự giao thoa văn hoá của các dân tộc anh em, vừa được ngắm nhìn phong cảnh thiên nhiên tươi đẹp của miền biên viễn. Mỗi chuyến đi sẽ đem đến cho bạn rất nhiều trải nghiệm thú vị. Nếu muốn khám phá thêm về các chợ phiên khác ở Tây Bắc, bạn có thể theo dõi thêm các bài viết về du lịch chợ phiên của chúng mình nhé!