Chợ phiên Sín Chéng

Dù đi đến bất kỳ vùng miền nào thì nơi tập trung đông đúc và thể hiện rõ nét văn hóa vùng miền vẫn là các phiên chợ. Là phiên chợ xưa nhất ở mảnh đất Si Ma Cai khô cằn, đầy nắng và gió, chợ Sín Chéng hội tụ đầy đủ tinh hoa, bản sắc của đồng bào các dân tộc vùng cao Đông Bắc.

Giới thiệu về chợ phiên Sín Chéng

Chợ phiên Sín Chéng nằm ở trung tâm xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai. Là phiên chợ xa và cổ xưa nhất tại Si Ma Cai, cách xa nơi phố thị nên chợ Sín Chéng ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài, đến nay chợ vẫn giữ nguyên được những nét đặc trưng thú vị như lúc ban đầu. Tuy không có quy mô lớn như chợ Bắc Hà nhưng các mặt hàng tại chợ Sín Chéng cũng rất đa dạng và phong phú, từ sản vật địa phương cho đến ẩm thực.

Bất kỳ ai đến Sín Chéng cũng không khỏi bất ngờ về nét đẹp văn hoá cũng như sự thân thiện, nhiệt tình hiếu khách của người dân nơi đây. Vào ngày họp chợ, buổi trưa tấp nập người buôn kẻ bán, du khách thập phương ở cả trong lẫn ngoài nước đông đúc ùa về. Trong đó không thể thiếu sự xuất hiện của bà con người đồng bào các dân tộc Mông, Nùng, Thu Lao,.. xúng xính trong những bộ trang phục truyền thống rực rỡ sắc màu. Họ mang đến chợ những sản vật quý giá trong gia đình, đàn ông thì mang rượu hay nông cụ, phụ nữ thường mang theo thổ cẩm hoặc các loại đồ ăn, thuốc quý để bày bán.

Một trong những điểm độc đáo khác thu hút khách du lịch đến với chợ phiên Sín Chéng chính là hình ảnh những chú ngựa thồ hàng, xuất hiện mỗi buổi sớm diễn ra họp chợ. Tưởng chừng cảnh tượng này chỉ còn lại trong những thước phim xưa cũ nhưng ở Sín Chéng, ngựa vẫn được người dân tận dụng làm phương tiện di chuyển trong sinh hoạt hàng ngày.

Chợ Sín Chéng diễn ra khi nào? Nên đi khi nào?

Chợ phiên Sín Chéng thường diễn ra vào thứ 4 hàng tuần. Chợ được tổ chức vào sáng sớm và náo nhiệt nhất trong khung thời gian từ 6h - 10h sáng. Muốn khám phá hết những điều thú vị trong chợ thì du khách nên đến từ sớm. Lúc này, bạn vừa có thể thưởng thức được các món ngon lại vừa được tận hưởng không khí mát lành, dễ chịu của ngày mới.

Trong năm, thời điểm thích hợp nhất để tới Sín Chéng là khoảng thử tháng 9 - tháng 11. Mùa thu bắt đầu cũng là lúc hoa tam giác mạch nở rộ trên nương đồi. Du khách có thể kết hợp du lịch Si Ma Cai vào hành trình khám phá chợ phiên để chuyến đi trở nên trọn vẹn và ý nghĩa hơn.

Chợ Sín Chéng ở đâu?

Chợ Sín Chéng diễn ra ở trung tâm xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, tỉnh Lào Cai, chợ phiên Sín Chéng là một phiên chợ vẫn còn lưu giữ được hầu hết những giá trị văn hóa đậm tính bản sắc của nhiều dân tộc trong vùng. Chợ là nơi hội tụ của nhiều đồng bào dân tộc: Mông, Nùng, Tày, Thu Lao... quanh khu vực xã Sín Chéng đến giao lưu, trao đổi, buôn bán... vào từ buổi sáng đến trưa thứ 4 hàng tuần.

Hướng dẫn đường đi tới chợ Sín Chéng

Để tới chợ Sín Chéng, du khách có thể xuất phát từ bến xe trung tâm dưới thành phố Hà Nội lên thẳng huyện Bắc Hà hoặc xuất phát từ thành phố Lào Cai - huyện Bắc Hà. Từ trung tâm huyện Bắc Hà, bắt xe lên huyện Si Ma Cai. Khoảng cách giữa 2 huyện rơi vào khoảng 28 km, đường đi không có nhiều lối rẽ, chủ yếu là đi thẳng. Khi tới huyện Si Ma Cai, chỉ cần đi thêm 10km là tới chợ Sín Chéng. Chợ nằm ở ngay khu vực trung tâm xã nên rất dễ tìm. Du khách cứ đến vào thứ 4 hàng tuần là sẽ thấy sân chợ phiên tấp nập, đông đúc.

Vì là huyện vùng cao, địa hình khó di chuyển du khách nên chọn bắt xe đi lên. Nếu có người địa phương dẫn đường thì bạn có thể tự lái xe để chủ động hơn trong hành trình của mình.

Những mặt hàng mua sắm thú vị tại chợ Sín Chéng

Nếu muốn trải nghiệm những điều độc lạ và thú vị thì bạn không thể bỏ qua chợ phiên Sín Chéng. Không gian của chợ đơn giản, mộc mạc như hầu hết các phiên chợ khác. Tuy nhiên, điểm gây ấn tượng với du khách chính là các mặt hàng được bày bán ở đây. Có những thứ mới mẻ mà bạn bạn chỉ từng nghe đến chứ chưa được tận mắt nhìn thấy bao giờ. Để biết đó là gì, bạn có thể theo dõi trong phần dưới đây nhé.

Dược liệu

Dược liệu là mặt hàng phổ biến và được bày bán rất nhiều trong chợ Sín Chéng. Các loại thuốc phần lớn là thuốc nam, có tác dụng chữa bệnh xương khớp, thiếu máu, dạ dày, đại tràng, bệnh thận,... Nếu bạn có ý định tìm mua các loại dược liệu quý hiếm thì có thể đến và tìm mua trong chợ.

Ở Sín Chéng, người dân còn bán một loại thuốc cầu con (theo giới tính) cực kỳ độc lạ. Loại thuốc này thường bán theo cặp hình nhân nam nữ, theo như người bán thì khi mọc ra từ cây thuốc đã mang hình thù như vậy chứ không phải do bàn tay của con người tạo nên. Giá cả cũng không hề rẻ, tuỳ vào kích cỡ sẽ chênh lệch khác nhau, thường thì giá sẽ từ 3 - 8 triệu đồng một cặp. Tuy nhiên, du khách đến xem chỉ nên tham khảo để biết thêm chứ không nên tự ý dùng thử đâu nhé.

Bùa yêu

Xem qua phim ảnh, báo chí nhiều nhưng không phải ai cũng được nhìn thấy loại bùa này ngoài đời. Ở chợ Sín Chéng, trong khu vực bán dược liệu sẽ bày bán thêm các loại bùa yêu. Loại bùa này được bán công khai ở chợ nên rất dễ tìm. Bùa được bọc trong vải đỏ hoặc xanh, bên ngoài có gài thêm một miếng đồng hình chìa khóa hoặc lưỡi cày. Khi mua, người bán sẽ hướng dẫn cho bạn cách sử dụng. Bùa ở chợ thường được bán với giá 100.000 - 200.000đ/ chiếc.

Trên thực tế, loại bùa này chỉ giống như một món phụ kiện vòng tay hoặc vòng cổ. Du khách có thể tham khảo mua để tặng người mình thích cũng khá thú vị.

Lợn đen

Lợn đen là mặt hàng phổ biến trong các phiên chợ vùng cao. Người bán thường tập trung tại một khu vực riêng nên du khách không khó để tìm thấy. Thông thường, ở chợ Sín Chéng sẽ bán 2 loại lợn, loại nhỏ bán về để nuôi còn loại to bán để thịt. Loài lợn này sống trên bản, thức ăn chủ yếu là rau củ tự nhiên nên hương vị thơm ngon, chắc ngọt khác hẳn so với giống lợn bình thường. Giá cả của lợn đen thường giao động từ 1 triệu mốt cho một con 9 - 10 kg. Khi mua, lợn sẽ được người bán buộc dây lại thành từng con riêng biệt, du khách chỉ cần dắt về nên không cần lo khó bắt đâu nhé.

Chim hoạ mi

Thú chơi chim thường chỉ có cánh đàn ông là ham mê, yêu thích. Nếu muốn tìm giống hoạ mi rừng đẹp, có khả năng chiến đấu thì du khách có thể đến chợ Sín Chéng. Trong chợ có một khu vực riêng chuyên bày bán hoạ mi với giá từ 2 triệu đồng/ con. Người bán sẽ bày bán chim trong các lồng nhỏ, du khách đến xem ưng con nào thì trao đổi với họ. Giá cả của hoạ mi không phụ thuộc vào kích cỡ mà tuỳ vào màu lông, vẻ ngoài, khả năng hót và chiến đấu. Giống chim rừng khó thuần nhưng nuôi lại có một thú vui riêng nên vẫn được rất nhiều người yêu thích.

Ẩm thực

Các món ăn ở chợ Sín Chéng chủ yếu là đồ ăn sáng, món mặn, số ít còn lại là đồ ăn chơi như bánh rán, bánh bao, óc đậu. Ở chợ phiên, ăn sáng được xem như một nét đặc trưng của người vùng cao. Do phải dậy từ rạng sáng nên phần lớn mọi người thường chọn ăn sáng tại chợ cho tiện, hoặc đơn giản là do lâu lâu mới có dịp đến chợ nên mọi người thích đến đây ăn sáng để tụ tập, họp mặt.

Trong chợ, món phổ biến nhất là phở, thịt lợn đen, mèn mén và óc đậu. Một quán ăn có thể bán tất cả các món này. Giá thịt lợn sẽ cao nhất, các món khác giá cả chỉ từ 10 - 30 nghìn đồng. Khi ăn, bạn chỉ cần chọn phần thịt mình muốn rồi yêu cầu chủ quán cắt, ăn bao nhiêu thì lấy bấy nhiêu, chủ quán sẽ bán theo từng lạng nhỏ cho người mua dễ lựa chọn. Sau khi thái xong, thịt sẽ được đem trụng với nước sôi rồi cho ra bát, thêm nước canh nóng, hành lá và bát nước chấm đặc trưng đi kèm.

Điểm độc đáo của món ăn cũng nằm ở phần nước chấm. Theo cách ăn của người vùng cao, nước chấm sẽ có óc lợn, muối, mì chính, hạt nêm, ớt và hạt dổi, mắc khén,... Thêm chút nước canh nóng, vắt chanh rồi đánh tan là sẽ được bát nước chấm vừa thơm cay, vừa ngậy để ăn kèm. Thường thì chỉ khi đi sớm mới còn óc lợn, nếu đi muộn thì sẽ thay thế bằng óc đậu. Nếu ăn không quen, bạn cũng có thể chọn chấm theo kiểu bình thường nhé.

Thổ cẩm

Chợ Sín Chéng là một trong những nơi bán thổ cẩm đẹp và chất lượng nhất tại Si Ma Cai. Các sản phẩm ở đây hầu hết đều là hàng thủ công, thêu tay 100% nên thành phẩm sẽ khác hẳn so với những nơi bày bán thổ cẩm dệt máy. Thổ cẩm được bà con thêu tay có sự tinh xảo, mẫu mã độc đáo và độ bền cao mà giá cả lại cực kỳ hợp lý. Nếu muốn mua quà lưu niệm tặng bạn bè, đặc biệt là phái nữ thì thổ cẩm là lựa chọn thích hợp nhất. Bạn có thể mua thảm, túi, khăn tay hoặc sợi chỉ, vải thêu làm quà tặng.

Kinh nghiệm du lịch chợ Sín Chéng

Khi đi du lịch chợ phiên Sín Chéng cần chú ý những gì? Nếu chưa biết, bạn có thể tham khảo một vài lưu ý dưới đây:

• Nếu chưa từng đi chợ Sín Chéng, du khách nên chọn bắt xe để đi lên thay vì tự lái xe. Phiên chợ chỉ diễn ra trong ngày nên bạn có thể ở lại qua đêm hoặc đi trong ngày đều được.
• Đường lên chợ có rất nhiều cua và dốc, nếu bị say xe thì bạn nhớ chuẩn bị thuốc chống say đầy đủ. Lưu ý là nên chuẩn bị cho cả chiều đi chiều về vì trên đây có rất ít chỗ bán thuốc bạn cần dùng.
• Để đề phòng trường hợp ăn không hợp đồ địa phương, bạn có thể mang theo một vài món để dự phòng. Nên mang theo đồ ăn dễ bảo quản như mì tôm, bánh mì thôi nhé.
• Trên vùng cao về đêm và sáng sớm khá lạnh, du khách cần chuẩn bị thêm áo khoác để giữ ấm.
• Mang theo tiền mặt vì trên chợ người dân không nhận chuyển khoản và quẹt thẻ. Ở Sín Chéng, bạn chỉ có thể thanh toán bằng tiền mặt nên nhớ lưu ý nhé.
• Nếu có thể hãy đi cùng người địa phương hiểu tiếng dân tộc (chủ yếu là tiếng của người Mông). Trong chợ có nhiều người bán không hiểu tiếng Kinh nên muốn hiểu rõ các mặt hàng, bạn sẽ cần phải có một người phiên dịch đi cùng đấy.

Qua thời gian, dẫu cho cuộc sống ở thành thị không ngừng thay đổi, đâu đó vẫn còn có những nơi gìn giữ được vẹn nguyên giá trị ban đầu. Từ nhiều đời nay, chợ phiên vốn là nét đặc trưng trong văn hoá của người Việt. Nhưng đến nay, chỉ ở vùng cao, nơi ngăn cách với thế giới bên ngoài bởi muôn trùng sông núi mới có thể giữ trọn vẹn được phong cách xa xưa, truyền thống ấy. Trong tương lai, nếu có cơ hội bạn hãy đến và trải nghiệm thử một lần trong đời để hiểu rõ hơn về chợ Sín Chéng, phiên chợ đặc sắc với những nét đẹp vùng cao Đông Bắc.