Đặc sản Lai Châu thơm ngon, lạ miệng & đậm chất núi rừng
Lai Châu làm xiêu lòng du khách không chỉ bởi cảnh sắc đẹp như tranh vẽ mà còn ở những món ăn đặc trưng, không lẫn vào đâu được. Đặc sản Lai Châu để lại ấn tượng cho du khách bởi cách chế biến đặc biệt, mang đậm nét ẩm thực vùng núi rừng Tây Bắc. Đến Lai Châu đừng quên thưởng thức 15 món truyền thống đậm đà bản sắc của người dân nơi đây nhé.
Lợn cắp nách
Lợn cắp nách là món đặc sản Lai Châu mang đậm phong vị núi rừng. Mỗi con lợn có thân hình khá nhỏ, mỗi con chỉ nặng từ 10kg đến 15kg, thường được người dân vùng cao cho vào trong gùi hoặc cắp nách mang về nên có tên gọi độc đáo là lợn cắp nách. Giống lợn này được nuôi thả rông trong rừng để tự kiếm ăn. Lợn cắp nách ăn lá cây, rau cỏ rừng nên thịt săn chắc, rất thơm, ít mỡ. Nhiều du khách đến Lai Châu chỉ để thử món lợn cắp nách thơm ngon này.
Người dân Lai Châu thường chế biến thịt lợn cắp nách thành các món như hun khói, nấu giả cầy, luộc, hấp, nướng, xào,... Đặc biệt nhất phải kể đến món lợn nướng của người dân vùng cao. Lợn cắp nách được thui bằng rơm, cạo phần lông cháy, làm sạch, tẩm ướp cùng các loại lá và gia vị đặc trưng rồi nướng. Thịt lợn nướng chín tới, thơm lừng, thịt chắc thơm, đậm đà, ăn một lần là nhớ mãi không quên.
Địa chỉ thưởng thức:
- Nhà khách Hương Phong: Số 59, Tổ 18, Phường Tân Phong, Thành phố Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
- Mộc Quán: Đường R2, Đoàn Kết, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
Thịt treo gác bếp Lai Châu
Thịt treo gác bếp là món đặc sản mà du khách không thể bỏ qua khi đến Lai Châu. Đây là món ăn độc đáo của đồng bào dân tộc Mông trên vùng cao, được xem là biểu tượng của ẩm thực Tây Bắc. Điều khiến cho món ăn này trở nên đặc biệt là ở cách chế biến truyền thống, gia vị ướp đậm chất núi rừng, lưu giữ hồn cốt của nền văn hóa bản địa. Thịt làm món này có thể là thịt trâu, thịt heo hay thịt bò. Khi chế biến, người dân Lai Châu phải chọn miếng thịt mông, ba chỉ hoặc thịt vai tươi ngon, sơ chế cho sạch, hơ qua với lửa rồi giã cùng muối cho ngấm vào bên trong thịt nhưng miếng thịt không bị nát.
Thịt giã xong thì ướp cùng mắc khén, hạt tiêu, ớt đỏ, hạt dổi và một số gia vị đặc trưng khác tùy theo từng gia đình. Thịt phải được ướp đủ 3 tiếng rồi mang treo lên gác bếp, làm chín bằng hơi nóng và khói từ việc đun nấu hằng ngày. Thịt treo từ 2 đến 3 ngày, hơi nóng bốc lên làm miếng thịt săn lại, chảy bớt mỡ, chuyển sang màu vàng đẹp mắt. Thịt treo gác bếp Lai Châu có một mùi hương quyến rũ đặc trưng, không lẫn vào đâu được. Thịt gác bếp có vị ngọt tự nhiên, đậm đà, quyện chút cay nồng của gia vị núi rừng, tạo nên trải nghiệm ẩm thực khó quên cho nhiều du khách.
Địa chỉ thưởng thức:
- Nâu Hồng Quán: Số 11 Trần Hưng Đạo, Phường Đoàn Kết, thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu, Việt Nam
- Chợ phiên San Thàng: Đường Tam Đường, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
Canh tiết lá đắng
Canh tiết lá đắng là món đặc sản Lai Châu cực lạ miệng. Lá đắng là một loại lá cây mọc ở ven rừng, khe suối, còn có tên gọi khác là lá mật vịt. Trước đây, khi món canh tiết lá đắng chưa phổ biến thì loại lá này rất hiếm, phải tìm ở trên rừng, khi nào có khách quý chủ nhà mới hái về nấu canh đãi thể hiện sự mến khách. Bây giờ, lá đắng mới được người dân Lai Châu tìm cây về trồng trong nhà hay trên nương rẫy để chế biến món canh đặc sản.
Để nấu canh lá đắng, người dân nơi đây thường dùng phổi lợn băm nhỏ, ướp cùng bột ngọt, ớt, tiêu nấu cùng tiết, rau thơm và lá đắng vò nát. Món canh này khi mới thưởng thức, du khách sẽ cảm thấy vị hơi đắng nhưng càng thưởng thức sẽ càng cảm nhận được hậu vị ngọt, béo của phổi và huyết, thơm bùi của rau thơm rất độc đáo. Canh tiết lá đắng thường có trong bữa cơm của người dân vùng cao vào mùa đông hoặc ăn để giải rượu, chữa các bệnh về tiêu hóa.
- Địa chỉ thưởng thức: Nhà hàng Sen Hồng: Số 6 Đại lộ Lê Lợi, Phường Tân Phong, Tỉnh Lai Châu
Pa Pỉnh Tộp
Pa Pỉnh Tộp là món đặc sản Lai Châu có tên gọi độc đáo, nhưng thực ra là món cá gập nướng bắt nguồn từ dân tộc Thái sống ở Lai Châu. Món Pa Pỉnh Tộp có cách chế biến khá cầu kỳ, có thể làm từ nhiều loại cá khác nhau như cá chép, cá trim, cá vược, cá rô phi. Cá để làm món đặc sản này được lựa chọn kỹ càng, một con nặng cỡ 0,5kg đến 0,8kg, còn tươi sống. Cá được làm sạch vẩy và ruột, xát qua ít muối và bột khô để khử mùi tanh.
Tiếp tục trộn hỗn hợp gia vị gia vị gồm quả mắc khén giã nhỏ, mầm măng cây sa nhân rừng, tỏi, sả, hành, rau thơm rừng, ớt bột băm nhỏ,... rồi xát lên mình và nhồi trong bụng cá. Cuối cùng, cá được gập đôi theo chiều ngang rồi kẹp trong thân tre tươi hoặc vỉ và nướng trên bếp than hoa. Cá nướng chín đều, có mùi thơm nồng nàn, thấm đượm gia vị, lên màu vàng đẹp mắt. Thịt cá mềm thơm, thêm gia vị đậm đà và hương than hoa đặc trưng, cho du khách cảm nhận sự tinh tế, tỉ mỉ trong ẩm thực của người dân Lai Châu.
Địa chỉ thưởng thức:
- Quán ăn Điểm Hẹn: Số 305 Trần Hưng Đạo, Phường Đoàn Kết, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
- Quán ăn Thanh Sơn: Số 27 Trần Hưng Đạo, Phường Đoàn Kết, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
Xôi tím Lai Châu
Chỉ cần thưởng thức một lần, du khách sẽ không thể nào quên được vị vị đặc biệt của món xôi tím Lai Châu được làm từ đôi bàn tay khéo léo của phụ nữ dân tộc Thái, Dáy,... Xôi tím được làm từ những gạo nếp dẻo thơm, hạt to đều, đem vo sạch rồi ngâm trước nước từ 6 đến 8 tiếng cho mềm. Màu tím của xôi được nhuộm bằng cây khẩu cắm chỉ có miền núi. Loài cây này có không chỉ tạo màu tím đẹp mắt mà còn có tác dụng bồi bổ sức khỏe và chữa bệnh đường ruột.
Lá và cành cây khẩu cắm sẽ được rửa sạch, đem luộc đến khi chuyển sang màu tím. Nước luộc lá dùng để ngâm gạo nếp và đồ xôi bằng chõ gỗ đến khi hạt xôi lên màu tím tươi, bóng. Xôi tím dẻo thơm, ăn béo ngọt mà không ngán, thương hương lá cây rừng. Nếu có dịp ghé đến các phiên chợ vùng cao Lai Châu, không khó để du khách bắt gặp những cô gái dân tộc gùi những gùi xôi màu tím đẹp mắt, tỏa hương thơm hấp dẫn xuống chợ bán.
Địa chỉ thưởng thức:
- Quán ăn Thanh Hồng: Số 249 Trần Phú, Thị Xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
- Chợ Tam Đường Đất: Quốc lộ 4D, Thị trấn Tam Đường, Huyện Tam Đường, Tỉnh Lai Châu
Cá bống vùi tro
Cá bống vùi tro là món đặc sản độc đáo của người dân Lai Châu, thể hiện tính sáng tạo của ẩm thực đồng bào dân tộc. Cá bống làm món này phải được bắt ở suối Tùng Lâm. Mỗi con cá lớn nhất chỉ khoảng một ngón tay nhưng thịt thường dai chắc, vị ngọt thơm khác biệt. Cá bống làm sạch được ướp cùng ớt, gừng, sả, mắc khén, hạt tiêu, lá húng băm nhỏ,... cho thấm gia vị rồi gói trong lá dong và vùi vào tro nóng.
Cá vùi trong tro cứ khoảng 30 phút là lật một lần. Lật như vậy khoảng 5 đến 6 lần là cá chín. Khi thưởng thức món đặc sản Lai Châu này, du khách sẽ cảm nhận được vị ngọt thơm, béo ngậy của thịt cá, đậm đà của các loại gia vị đặc trưng, quyện mùi khói than rất đặc biệt. Món cá bống vùi tro có thể làm đồ nhắm hoặc ăn cùng xôi, cơm nóng đều tuyệt hảo.
Địa chỉ thưởng thức:
- Quán ăn tại số 6, Tổ 19, Phường Tân Phong Đại Lộ, Lê Lợi, Phường Tân Phong, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
- Bảng Vang Pheo, Huyện Phong Thổ, Tỉnh Lai Châu
Măng nộm Hoa Ban
Hoa ban là loài hoa đặc trưng của vùng cao Tây Bắc. Loài hoa này cũng là nguyên liệu của món đặc sản Lai Châu, tạo nên hương vị khác biệt, làm nức lòng du khách. Món này có nguyên liệu đơn giản gồm măng núi, hoa ban, cá suối nướng, củ riềng nhưng lại hòa quyện đầy đủ chua, cay, mặn, đắng, ngọt bùi, rất kích thích vị giác. Măng làm nộm thường là măng đắng, cắt nhỏ, ngâm nước muối rồi vớt ra, để ráo.
Hoa ban phải chọn những hoa còn tươi, chỉ ngắt lấy những cánh hoa dày. Cá suối cũng là những con cá tươi ngon, sau khi nướng thơm lừng thì được gỡ lấy thịt. Măng, hoa ban, cá suối nướng được trộn đều cùng rau húng, củ riềng giã nhuyễn, rau mùi thái nhỏ, mắm, chanh, tỏi ớt. Các nguyên liệu hòa quyện vào nhau, thưởng thức một miếng là du khách đã cảm nhận rõ nét hương vị của núi rừng Tây Bắc.
- Địa chỉ thưởng thức: Nhà hàng cơm bình dân Lệ Thủy: Số 69 Đường Trần Hưng Đạo, Phường Đoan Kế, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
Lam nhọ
Lam nhọ là món đặc sản quen thuộc của người dân Lai Châu. Món ăn này có cái tên độc đáo như vậy là vì trong tiếng Thái, “lam” nghĩa là nướng, còn “nhọ” là nhừ. Món này được làm từ thịt bò hoặc thịt trâu nướng chín trên than củi, cắt lát mỏng trộn với tỏi, ớt, gừng, mắc khén, rau bí rồi cho vào ống tre, lấy que chọc nhuyễn và nướng cho chín nhừ. Lam nhọ thành phẩm có lớp vỏ ngoài giòn tan, thịt bên trong chín mềm, ngọt đậm, thoảng hương thơm của khói than và các loại gia vị đặc trưng.
- Địa chỉ thưởng thức: Nhà hàng Ẩm thực Dân Tộc Thái Bàn La: Số 153 Vừ A Dính, Phường Quyết Thắng, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
Nộm rau dớn
Rau dớn trong tiếng Thái có cái tên là rau “pắc cút”, có thân hình giống cây dương xỉ, tán lá rộng, màu xanh nhẫn. Rau dớn thường mọc nhiều ở khe suối, bờ suối, nơi có độ ẩm cao. Rau dớn để làm nộm thường chỉ hái những cọng còn non, rửa sạch, phơi nắng cho héo sơ rồi cho vào chõ xôi đồ khoảng 20 phút. Rau dớn khi chín vẫn giữ được màu xanh tươi mát.
Rau dớn khi sơ chế xong sẽ trộn cùng rau thơm, ớt, gừng, tỏi, nước chanh tươi, bột ngọt, muối trắng, lạc rang,... Rau dớn có vị bùi bùi, ngọt tự nhiên, thấm gia vị đậm đà, xen lẫn chút cay tê của ớt rất kích thích vị giác. Món nộm này tuy dân dã nhưng lại là món đặc sản Lai Châu gây nhiều thương nhớ cho du khách.
Địa chỉ thưởng thức:
- Nhà hàng Tình ca Tây Bắc: Số 154 Nguyễn Trãi, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
- Nhà hàng Ẩm thực Dân Tộc Thái Bàn La: Số 153 Vừ A Dính, Phường Quyết Thắng, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
Ve sầu rán
Chắc hẳn du khách đã không còn xa lạ gì với ve sầu ngày hè nhưng ve mang đi rán thì mới lần đầu nghe qua. Đây lại là món đặc sản Lai Châu cô cùng thú vị của người Thái mà du khách phải thử qua một lần. Ve sầu bắt về sẽ cắt bỏ cánh, rút ruột, rửa sạch với nướng muối loãng. Ve làm sạch được nhét một hạt đậu phộng rang vào trong bụng, tẩm ướp mắc khén và cá loại gia vị khác rồi đem đi chiên giòn. Ve sầu rán vàng ươm đẹp mắt, ăn giòn tan, thơm phức, bên trong có vị béo ngậy của đậu phộng ăn cực bắt miệng.
Địa chỉ thưởng thức:
- Nhà hàng Ẩm thực Dân Tộc Thái Bàn La: Số 153 Vừ A Dính, Phường Quyết Thắng, Thị xã Lai Châu, Tỉnh Lai Châu
- Xã Nậm Ban, Huyện Nậm Hùm, Tỉnh Lai Châu
Đặc sản Lai Châu làm nức lòng du khách bởi hương vị tinh tế, mang đậm bản sắc văn hóa của người dân nơi đây. Nguyên liệu trong từng món ăn cùng thể hiện sự gắn bó, hòa hợp với núi rừng, thiên nhiên. Đừng bỏ qua cơ hội trải nghiệm ẩm thực phong phú và độc đáo khi đến Lai Châu nhé.
Bạn có tham khảo thêm các địa điểm du lịch Lai Châu, và đặt khách sạn ở Lai Châu ngay dưới đây: