Không chỉ là một địa danh được nhắc nhiều trong các tác phẩm thơ văn, đèo Ngang còn mang một giá trị nhất định trong việc xác định lịch sử địa lí của Việt Nam qua các thời kì.
Nằm giữa muôn trùng xanh của những đồi thông, một bên là đồi núi chập trùng, một bên là những vực thẳm trùng xanh,
đèo Ngang là đoạn cuối của dãy núi giáp biển, được ông cha ta chọn làm cửa ngõ giao thông giữa hai miền.
Đèo Ngang là ranh giới tự nhiên giữa
Quảng Bình và Hà Tĩnh,phần đèo đi qua
Hà Tĩnh thuộc địa giới của xã Kỳ Nam, huyện Kỳ Anh. Từ trên đỉnh đào, bạn sẽ thưởng ngoạn được phong cảnh tuyệt vời của vùng đất nơi đây, những rừng thông bạt ngàn, những đồi núi nhấp nhô, đường đèo quanh co uốn lượn.Trên đèo còn lưu lại Hoành sơn quan do vua minh Mạng xây dựng để kiểm soát người đi lại trong quá khứ cách không xa là Vãn bia do vua Thiệu Trị dựng nên.
Ngày nay do nhu cầu giao thông giữa hai bên đèo, hầm đường bộ đã được xây dựng nhưng đường lên đèo vẫn được thông xe để khách du lịch khi đến với địa điểm này có thể trải nghiệm được những cảnh đẹp mà chỉ có ở đèo Ngang.
Đứng từ Đèo Ngang đưa mắt ra xa, du khách sẽ nhìn thấy một khung cảnh rộng lớn với miên man núi đồi trùng điệp, nối tiếp nhau, gần đó là khu du lịch sinh thái vịnh Hòn La nổi tiếng. Không khí nơi đây mát mẻ, gió thổi nhè nhẹ khiến cho bạn cảm thấy như được thư giãn, mọi lo toan tan biến.
Mỗi cung đường của Đèo Ngang có độ nghiêng, dốc chênh lệch khá lớn với một bên là đồi núi, một bên là vực thẳm. Cũng có núi, có rừng, có đèo, có mây trời như những cung đường khác, nhưng Đèo Ngang lại mang trong mình một vẻ đẹp riêng rất đặc biệt, khiến cho bao du khách tò mò, muốn tự mình khám phá.