Tháng tư. Tháng giao mùa. Tháng của Hội An trầm mình vào nếp nhớ. Tháng của những rớ cá dập dìu ven sông...
Tháng tư. Tháng giao mùa. Tháng của Hội An trầm mình vào nếp nhớ. Tháng của những rớ cá dập dìu ven sông. Thu Bồn không còn ôm hết cá tôm vào lòng nữa; giờ cá chỉ thương người kéo rớ, tơ tưởng lạc vào để người thêm chút cơm. Người thì vẫn tỉnh, vẫn tự tại. Lo thì chắc là phải lo; nhưng không đến nỗi phải cơ cực mà quên luôn ngày cả tháng. Bởi lẽ cái đẹp của những buổi sáng quen sông Thu Bồn vẫn vậy. Những cái rớ màu vàng chạch, lởm chởm ố vuông tròn, đan xen mấy cái màu huyết dụ nhạt úa, phất phơ lượn lờ như những dải lụa phủ mặt sông. Rõ ràng cảnh đủ đẹp nên người cũng bớt nghĩ bang quơ…
Tháng tư. Sông vẫn còn ngâm mình trong mỗi sáng sương mai. Gió thảnh thơi lùa nhẹ vào mái tóc cháy xém của Chị. Không như những người lăn xăn đôn đả phía bến thuyền, miệng luôn í ới, đang chọn lựa những mảnh cá ngon tươi; chị ngồi phệt xuống chiếc ghế nhựa đủ cũ, mắt hướng về giữa dòng. Im lặng và chắc trong lòng đang cầu nguyện cho sự may; rằng: lần kéo rớ này, đủ đầy năm chục. Năm chục ngàn cho một niềm vui. “Gia đình bốn miệng ăn -đủ/ tạm”; chị nói thế bằng sự hồn nhiên – quá mức- tôi nghĩ vậy.
Chị đẹp hơn khi chèo thúng ra đứng giữa rớ. Chị lọt thỏm vào ống kính máy chụp và mọi góc cạnh đều quá xuất sắc. Tôi nghĩ Chị không đang làm việc. Chị chỉ đang nhảy nhót trên miệng thúng, lượt là trong đám lụa vắt ngang sông. Mường tượng, phải chi hình ảnh này được khắc hoạ trong một vỡ diễn nào đó của show Ồ ố; phải chi Thu Bồn còn được chở che cho Chị bớt lo lòng người… Chị nói với vẻ thẹn thùng; đẹp gì mà chụp. Tui quánh đặc mùi sông. Gió còn hờn không thổi đủ cơn. Không làm khô kịp tấm lưng ướt sũng nhọc nhằn.
Đời kéo rớ là thế. Đẹp mộng mơ trong những thước phim huyền dịu. Cái đẹp được chồng chất lên cơ cực chẳng mấy ai mong. Tôi xuýt xoa và chuyền cho Chị xem vài ảnh trong máy. Chị chỉ liếc nhìn, không đủ hết một hình. Rồi nhìn lại lần nữa. Hơn năm giây. Chị ngước nhìn tôi và nói: Ơ, tui đâu biết nó như thế này. Nó chẳng là gì. Ừ, mà nó là gì. Sông. Rớ. Thúng chài. Cơm tui ở đó. Nhà tui ở đó. Ừ. Đẹp thiệt chú ạ.