Động Tiên Tuyên Quang

Ðộng Tiên như tòa lâu đài thiên nhiên tác tạo trong lòng núi, theo kiến trúc phương Ðông, với tiền sảnh, trung đường, hậu tẩm, chỗ độc đáo là giật cấp đi sâu xuống mãi. Tiền sảnh vách hang dát bằng thạch nhũ óng ả, với những khối chắc khỏe như những cây cột nửa lộ nửa chìm, với những vách ngăn hờ hững trổ ô cửa sổ, với bức "cửa võng" buông rủ trông mềm mại tưởng như có thể đung đưa trước gió, trang trí cho cửa lớn trung đường. Gian giữa mở ra không gian phóng khoáng, đủ rộng chứa nghìn người, trong mờ ảo có thể nghe tiếng nước tí tách triền miên như giọt đồng hồ đá núi hàng triệu năm rồi đếm thời gian vĩnh cửu.

Khi mắt quen với thứ ánh sáng nửa hư nửa thực, cả một công trình điêu khắc và sắp đặt tài tình của tạo hóa phô bày vô cùng lắm vẻ, trau chuốt tinh xảo và đẽo gọt sơ sơ, tả thực và trừu tượng, tuỳ theo luồng sáng rọi vào từ cửa hang đậm nhạt mà biến hóa hình thù, càng mê mải ngắm càng như lạc vào cõi động tiên.

Quần thể thắng cảnh trên ba núi, ngoài Ðộng Tiên còn những động Thiên Ðình, hang Thạch Sanh chứa nhiều bí ẩn, và hang đá vô danh nay dân gọi "Hang Quốc phòng" để ghi dấu một thời hang là nơi cất giấu pháo lớn và đạn pháo trước ngày đi chiến dịch Ðiện Biên Phủ.

Và hang vô danh nữa, mới đây được gọi "Ðộng người xưa" khi khảo cổ ta phát hiện dấu tích xương cốt hóa thạch người nguyên thủy...

Mới chỉ một Ðộng Tiên được mở đường quanh núi cho khách đến thăm, mà đã có sức thu hút du lịch không ngờ. Trong vùng đã mở Lễ hội mùa xuân, thăm thắng cảnh và hội chợ thương mại trưng bày sản vật địa phương, vui các trò dân gian truyền thống như thi trâu, ném còn, thi trang phục, thi chế biến món ăn và hát then, đàn tính... Thiên nhiên còn ẩn tàng vô tận những vẻ đẹp huyền diệu.