Chùa Tăng Quang – Quy Nhơn

Chùa nguyên thủy có tên là Tăng Quang Tự về sau vua Bảo Đại ban biển tứ danh là Tam Giáo tự nhưng trên danh bạ tự viện và trong thư tịch đều ghi là chùa Tăng Quang.

Chùa tọa lạc tại 160/1 đường Lê Hồng Phong, phường Lê Lợi, thành phố Quy Nhơn.

Khoảng đời Đồng Khánh (1886-1888) có đạo sĩ người Hoa tên là Trương Đạo Tân sang Quy Nhơn truyền đạo. Ông theo thuyết Tam Giáo đồng nguyên manh nha từ đời Tấn. Rồi khi lập chùa thì ông thờ cả ba vị Giáo tổ Nho Phật Lão. Ông tự gọi đạo này là Đại đạo. ông có biện tài khả dĩ thuyết phục được người nghe và cách chữa trị cũng có lúc hiệu nghiệm nên lắm người tin theo. Chẳng bao lâu, từ Quy Nhơn ra đến Thừa Thiên-Huế, nhiều chùa được xây dựng, chùa nào cũng mang tên có chữ “Nam”.

Như vậy, vào thời điểm ấy (1897) tại Bình Định đã có ít nhất cũng 2 chùa Linh Nam, Thanh Nam do ông lập.Tại đây ông có hai vị đệ tử là Trình Đạo Thanh và Đặng Quang Diệu. Hai ông này được tôn xưng là Lão sư nên thời nhân gọi chùa họ lập là chùa ông Lão, gọi đạo họ truyền là đạo ông Lão.

Đạo sĩ họ Trương sau tu rồi tịch tại chùa Vân Nam (Eo Mén), mộ còn tại đó. Lão sư họ Trình lập chùa Bích Nam tại thôn Quảng Nghiệp, nay thuộc xã Phước Hưng, huyện Tuy Phước. Đệ tử ông là Trần Xương Như là người lập chùa Tăng Quang .

Đệ tử của Sư có Thượng tọa Nguyên Huệ và Nguyên Khiết bấy giờ đều đã có trụ xứ. Cho nên trước khi tịch mấy năm Sư đã đến chùa Tâm Ấn xin một đệ tử là Ni sư Hạnh Minh kế vị Sư làm trụ trì chùa Tăng Quang sau khi Sư quy tịch. Ni sư Hạnh Minh đã vâng lệnh Bổn sư mà làm trụ trì Tăng Quang tự từ năm 1985 đến nay.

Cổng chùa có ghi chữ Tam giáo tự với ý nghĩa thờ cả Phật Nho Lão

Bên trong ngõ, sau vuông sân hẹp là tòa nhà lầu chạy ngang cùng tọa hướng với cổng ngõ. Bên trong lầu, gian giữa tầng trên thờ Phật.

Tầng trệt, gian giữa đặt khám thờ, trong khám bệ trên có tượng Ngọc Hoàng Thượng đế ngồi giữa, hai tượng Nam Tào Bắc Đẩu đứng hầu hai bên, bệ dưới có tượng Quan Thánh ngồi giữa, hai tượng Quan Châu nhị tướng đứng hầu hai bên. Sáu tượng này có lẽ bằng gỗ, đã có từ lúc lập chùa. Trên bệ gạch trước khám có tượng Phật Thích Ca ngồi giữa, hai tượng Tiêu Diện và Hộ Pháp đứng hai bên. Ba tượng này đều bằng xi măng. Chùa Tam Giáo mà chỉ thấy thờ có Giáo tổ đạo Phật .

Bên Tả vu có bệ thờ Cô hồn. Giữa bệ có tượng Thổ địa Linh quan.

Bên Hữu vu có bệ thờ Bà. Giữa bệ trên ngai bằng gỗ sơn son thếp vàng, có 5 tượng gỗ khá xưa, ngồi giữa là tượng Cửu Thiên Huyền nữ, Kim Đồng Ngọc nữ và hai bộ tướng đứng 4 góc. Bên trong, trên mày cửa giữa, đối diện khám thờ có tấm biển gỗ dài 1m50, cao 1m, sơn son thếp vàng, trên đường viền chung quanh chạm tứ linh, giữa chạm hiệu chùa.

Sau lầu có ngôi nhà ngang làm nhà Tổ. Bệ thờ Tổ đặt ở gian giữa, trên bệ có di ảnh vị sư sáng lập chùa này. Hai bên có bệ thờ linh.

Đối diện bệ thờ Tổ có bàn thờ Thập điện Minh vương (Mười vua cõi Âm), có đắp tượng mười vua trên vách.Tại chùa này có mấy câu liễn.Liễn hai bên bàn Phật ở tầng trên.

Chùa được Đại trùng tu vào những năm 60 mà quy mô còn tới ngày nay. Hiện nay chùa Tăng Quang đang tiến hành đại trùng tu với kiến trúc một lầu và một trệt.