Phần Lan

Giới thiệu về Phần Lan

Phần Lan là một quốc gia thuộc Bắc Âu cũng như là một trong những quốc gia có dân cư thưa thớt nhất khu vực châu Âu. Vì nằm ở khu vực này nên Phần Lan cũng nổi tiếng là địa điểm lý tưởng ngắm cực quang huyền diệu hay là những lễ hội băng tuyết sôi động vào mùa Đông. Hiện nay thì Phần Lan đã xây dựng được một nhà nước có phúc lợi rộng rãi và trở thành một trong những nước có thu nhập bình quân đầu người cao nhất trên thế giới. Quốc gia này cũng luôn có thứ hạng cao trong các bảng xếp hạng quốc tế về giáo dục, khả năng cạnh tranh kinh tế, sự tự do dân chủ, chất lượng cuộc sống và phát triển người dân. Phần Lan còn là thành viên của Liên Hợp Quốc từ năm 1955 và gia nhập Liên minh châu Âu vào năm 1995.

Vì sao có tên gọi là Phần Lan?

Tên chính thức của đất nước Phần Lan theo tiếng Anh đó là Finland, được cho là có nguồn gốc từ 3 tảng đá có khắc chữ Rune - hệ thống chữ cái của người Bắc Âu từ thế kỉ I đến giữa thời Trung Cổ. Lúc đầu là tìm thấy 2 tảng đá ở Uppland, một vùng nhỏ thuộc Thuỵ Điển và trên 2 tảng này có khắc chữ finlonti. Còn tảng đá thứ 3 được tìm thấy ở Gotland, khu biển Baltic và trên đó có khắc từ Finlandi. Những tảng đá này đều có niên đại từ thế kỷ XIII.

Về tên gọi Phần Lan trong tiếng Việt là bắt nguồn từ tiếng Trung. Ta có từ “Finland” phiên âm theo tiếng Trung sẽ là “芬蘭” (pinyin: "Fēn lán"). Từ đó chuyển sang âm Hán Việt là “Phân Lan” và  trong tiếng Việt được gọi lệch thành “Phần Lan”.

Các thông tin cần biết về Phần Lan

• Tên gọi: Cộng hòa Phần Lan
• Khu vực: Châu Âu
• Thủ đô: thành phố Helsinki
• Diện tích: 401.876 km²
• Dân số: 5,550,066 người
• Ngôn ngữ: tiếng Phần Lan, tiếng Thuỵ Điển
• Tôn giáo: Giáo hội Lutheran
• Múi giờ: UTC + 3 và UTC + 2 (mùa hè)
• Mã điện thoại: +358
• Tiền tệ: đồng Euro (ký hiệu: EUR)

Du lịch Phần Lan có gì hay, có gì đẹp?

Phần Lan là một trong những quốc gia nằm gần cực Bắc của thế giới. Khi nhắc đến nơi này thì chúng ta đều nghĩ ngay đến vùng đất tuyết trắng, nơi sinh sống của ông già Noel cùng các chú tuần lộc, là những cánh rừng xanh bạt ngàn cùng nhiều hòn đảo lớn nhỏ xung quanh. Nhờ cảnh quan thiên nhiên đa dạng là thế nên du lịch Phần Lan cũng thu hút được du khách ghé thăm thường xuyên. Bên cạnh đó thì vùng đất xinh đẹp này còn có nhiều công trình kiến trúc ấn tượng, những địa danh nổi tiếng được UNESCO công nhận và nền văn hóa địa phương đặc sắc.

Lịch sử

Theo như tài liệu ghi chép thì vào khoảng thế kỷ I, người Phần Lan ở Estonia đã di chuyển đến định cư ở các vùng phía Nam cũng như có mở rộng thêm đến vùng Karelia - là nơi xuất hiện những cư dân khác gốc Phần Lan-Uria. Người Phần Lan lúc đó buôn bán lông thú rất phát đạt cho đến khi bị dân Viking cạnh tranh dần khắp vùng phía Nam. Vào những năm 1150, vua Erik IX của Thụy Điển đã tiến hành một cuộc Thập tự chinh để nhắm vào những người Phần Lan vô thần.

Sau đó thì Thụy Điển với Nga cũng bắt đầu muốn chiếm lấy Phần Lan nên có diễn ra nhiều cuộc chiến tranh cũng như tranh chấp sau đó. Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Phần Lan giữ vai trò của một nước độc lập và trung lập nên cũng có được phần nào chút ảnh hưởng do thực hiện nghiêm chỉnh vai trò trung lập của mình, ví dụ vai trò chủ nhà của các phiên họp đầu tiên của Tổ chức Hợp tác và An ninh châu Âu. Sau khi Liên Xô sụp đổ (1991), Phần Lan đã nối lại quan hệ gần gũi vốn có với Nga và xin gia nhập Cộng đồng châu Âu.

Quốc gia Phần Lan đã có một sự biến đổi mạnh mẽ từ một nền kinh tế nông nghiệp - lâm nghiệp lạc hậu sang một nền kinh tế công nghiệp hiện đại đa dạng hoá với mức thu nhập đầu người tương đương với các nước Tây Âu. Là thành viên của Liên minh châu Âu, Phần Lan cũng là quốc gia Bắc Âu duy nhất tham gia đồng tiền chung euro bắt đầu từ tháng 1/1999.

Một số cột mốc quan trọng trong lịch sử Phần Lan như sau:

• Năm 1155: có Giáo sĩ đầu tiên là người Thụy Điển đến Phần Lan. Sau đó thì Phần Lan trở thành một phần lãnh địa của Thụy Điển.
• Năm 1809: Thụy Điển đã nhượng Phần Lan cho Nga hoàng. Nga hoàng tuyên bố Phần Lan là lãnh thổ tự trị thuộc Nga.
• Năm 1917: sau 2 tháng cuộc Cách mạng Phần Lan đã tuyên bố độc lập chủ quyền, cũng như không còn là vùng tự trị của Nga hoàng vào ngày 6/12/1917
• Năm 1919: Phần Lan thiết lập hiến pháp và trở thành một quốc gia cộng hòa với sự đứng đầu là tổng thống.
• Năm 1939 - 1940: Liên Xô tấn công Phần Lan, sau đó nổ ra cuộc Chiến tranh Liên Xô - Phần Lan.
• Năm 1941 - 1944: tiếp tục diễn ra cuộc chiến tranh giữa Phần Lan và Liên Xô. Kết quả là 30% lãnh thổ của Phần Lan phải nhượng lại cho Liên Xô và 11% sản lượng công nghiệp của cả nước bị mất vào tay Liên Xô.
• Năm 1955: Phần Lan gia nhập Liên hiệp quốc và trở thành thành viên của Bắc Âu năm 1956.
• Năm 1995: Phần Lan trở thành thành viên của EU.

Địa lý

Phần Lan là quốc gia nằm ở phía Bắc châu Âu giữa vĩ tuyến 60° và 70°. Trong đó có một phần tư lãnh thổ là nằm phía Bắc của Vòng Bắc Cực (vĩ tuyến 66°33' Bắc). Những nước láng giềng giáp biên giới với Phần Lan đó là Thụy Điển về phía Tây, Nga về phía Đông, Na Uy về phía Bắc và Estonia về phía Nam qua Vịnh Phần Lan. Lãnh thổ của quốc gia này có gần 1/3 là nằm ở phía Bắc của vành đai Bắc cực. Do đó nên đất ở đây cũng chủ yếu là đất băng giá. Đặc biệt Phần Lan còn là một quốc gia được mệnh danh là Xứ sở nghìn hồ bởi các hồ nước chiếm đến 1/10 diện tích cả nước, tính trung bình có khoảng 188.000 hồ với hồ nước lớn nhất là hồ Saimaa rộng hơn 4.400 km². 

Khí hậu

Khí hậu Phần Lan chịu ảnh hưởng của ôn đới lạnh và cận bắc cực nhưng nhờ các vùng biển xung quanh điều hòa, làm mát nên khí hậu cũng không quá khắc nghiệt quanh năm. Khác biệt rõ rệt nhất là vào mùa Đông với mùa Hè. Vào mùa đông, nhất là vào những tháng 1, tháng 2 thì mức nhiệt độ thông thường ở Phần Lan là -20°C. Còn phía cực bắc của Phần Lan vào mùa hè có đợt Mặt trời không lặn trong khoảng 73 ngày, còn vào mùa đông thì Mặt Trời lại không mọc trong 51 ngày liền. Một vài đặc điểm trong 4 mùa ở Phần Lan như là:

• Mùa Xuân (tháng 4 - tháng 5): có nhiệt độ dao động trong khoảng 0°C – 10°C. Trong tất cả các mùa thì thời tiết mùa xuân là đa dạng nhất và có sự khác biệt giữa các vùng. Ví dụ như khi mọi người vẫn có thể trượt tuyết ở miền Bắc thì ở miền Nam Phần Lan thời tiết đã bắt đầu ấm lên mỗi ngày.
• Mùa Hè (tháng 6 - tháng 8): là thời điểm dễ chịu nhất trong năm với nhiệt độ dao động từ 15°C - 32°C. Thậm chí có nơi ở Phần Lan có đến 75 ngày mặt trời không lặn trong mùa hè. Đây cũng chính là thời điểm lý tưởng cho các chuyến du lịch Phần Lan để tham quan các thị trấn nhỏ cổ xưa hay những thành phố phía Bắc.
• Mùa Thu (tháng 9 - tháng 10): nhiệt độ trung bình vào mùa này thường khoảng 10°C và khung cảnh vô cùng thơ mộng, lãng mạn. Nếu muốn được chiêm ngưỡng bức tranh thiên nhiên đầy sắc vàng ở Phần Lan thì hãy ghé thăm nơi đây trong những tháng ngày mùa Thu se se lạnh.
• Mùa Đông (tháng 11 - tháng 3): có thể nói thời tiết những tháng này vô cùng lạnh buốt, nhất là ở phía Bắc Phần Lan có thể được xem là nơi lạnh nhất nhì trên thế giới. Tất nhiên mùa Đông cũng là lúc mà Lapland - quê hương của ông già noel với các khu nghỉ mát trượt tuyết tại Phần Lan đón lượng khách du lịch ghé thăm đông đúc. 

Văn hoá và con người

Nhắc đến văn hóa truyền thống của người Phần Lan thì không thể nào không nhắc đến phòng tắm hơi Sauna - được xem như một nơi thiêng liêng, là nơi để thư giãn và cảm nhận sự bình yên từ tâm hồn. Không chỉ đơn giản là nơi tắm xông hơi hàng tuần mà phòng Sauna còn là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng của người Phần Lan. Những phòng Sauna ở Phần Lan đều được xây dựng bằng gỗ. Hầu hết trong nhà mỗi người địa phương đều có phòng Sauna chứ không phải chỉ có các resort, khách sạn, khu nghỉ dưỡng,… như nhiều quốc gia khác. Vào năm 2020, văn hóa tắm hơi Sauna của Phần Lan đã được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể.

Về con người Phần Lan cũng khá giống các người bạn láng giềng Thụy Điển hay Đan Mạch đó là sự ít nói. Trong văn hóa giao tiếp người Phần Lan sẽ không có những câu nói xã giao mà họ thường vào thẳng vấn đề, nói ngay những gì họ nghĩ và cảm thấy là cần nói. Còn nếu không thì chỉ im lặng ngồi lắng nghe câu chuyện.

Ẩm thực 

Ẩm thực Phần Lan được biết đến là sự kết hợp giữa các món ăn truyền thống của quốc gia và phong cách ẩm thực thượng hạng. Những nguyên liệu đóng vai trò chủ yếu là cá và thịt (thường là thịt lợn, bò hoặc tuần lộc). Người Phần Lan cũng hay sử dụng các sản phẩm ngũ cốc nguyên cám (như lúa mạch đen, đại mạch, yến mạch) và quả mọng (như việt quất đen, vaccinium vitis-idaea, rubus chamaemorus, hippophae). Sẽ có một số món ăn phổ biến mà du khách nên thưởng thức thử trong chuyến du lịch Phần Lan, đó là:

• Cá hồi hun khói: là quốc gia có đường bờ biển dài nên Phần Lan khá thuận lợi trong việc nuôi và đánh bắt thủy hải sản, đặc biệt là cá hồi - một loài cá có giá trị dinh dưỡng rất cao, giàu chất béo Omega-3, chất đạm cùng nhiều dưỡng chất thiết yếu khác như vitamin B, kali,… Vì thế một trong những món ăn nổi tiếng nhất ở quốc gia này mà bạn nên thử khi du lịch Phần Lan chính là cá hồi hun khói. Những miếng cá hồi sẽ được làm sạch sẽ, lọc phần thịt lườn của cá, ướp thêm một chút gia vị và đem đi hun khói. Ngoài ra, cá hồi cũng được chế biến thành các món ăn hấp dẫn khác như làm sushi, nấu súp, nướng,….
• Thịt tuần lộc: có thể nhiều du khách đều thấy ngạc nhiên khi biết rằng thịt tuần lộc chính là một món ăn đặc sản của người Phần Lan. Người dân địa phương sử dụng chúng phổ biến cũng như thịt heo, thịt bò,… ở nước Việt Nam ta. Xét về hương vị thì thịt tuần lộc khá giống thịt nai nhưng có độ dai, mềm với ngọt hơn. Các thức chế biến cũng đa dạng, có thể đem hun khói, sấy khô, ướp muối hay xào chín cũng được. Tại những nhà hàng ở Phần Lan rất dễ dàng để du khách tìm thấy món thịt tuần lộc trong thực đơn của họ.
• Bánh mì cá nướng Kalakukko: xuất phát từ vùng Savonia của Phần Lan, những chiếc bánh mì cá nướng này cũng được khá nhiều du khách yêu thích. Phía bên trong chiếc bánh mì làm bằng bột lúa mạch đen to tròn là phần nhân đầy đặn từ cá, thịt ba chỉ, thịt xông khói,... Sau đó mới đem cả phần bột và phần nhân đi nướng để tạo nên chiếc bánh vừa thơm vừa tràn ngập nhân. Những miếng cá, miếng thịt có độ mềm ăn cùng bánh mì giòn tạo thành sự kết hợp tuyệt vời.
• Xúc xích đen Mustamakkara: hay còn gọi là xúc xích huyết và nhìn khá giống món dồi ở Việt Nam. Có thể nói đây là một món ăn truyền thống vô cùng nổi tiếng của Phần lan, gồm có nguyên liệu là hỗn hợp thịt, huyết heo, lúa mạch đen nghiền và bột mì. Sau khi trộn thì đem hỗn hợp đó nhồi lại giống như một chiếc xúc xích thông thường. Có nguồn gốc từ thế kỉ 17, món xúc xích đen Mustamakkara có thể chế biến nhiều cách như nướng, chiên, hấp, xào, luộc,…
• Súp tỏi Valkosipuli: với người Phần Lan thì tỏi là loại gia vị phổ biến nên họ đã chế biến ra món súp tỏi thơm ngon, mang hương vị đặc trưng. Du khách sẽ thấy món súp tỏi này chính là món khai vị trong hầu hết tại các bữa ăn nhà hàng ở Phần Lan. Dù là người không thích tỏi thì du khách cũng hãy thử một lần món ăn đặc trưng này của người địa phương khi có dịp đến với Phần Lan nhé. Sự kết hợp độc đáo giữa súp kem béo ngậy, ngọt thơm và hương vị ấm nóng, cay nồng của tỏi sẽ khiến bạn thích thú.
• Bánh mì lúa mạch đen: người Phần Lan cũng rất thích ăn bánh mì và xem nó như món ăn quốc dân mà ai ai cũng biết đến. Vì làm từ các nguyên liệu tốt cho sức khỏe như: lúa mạch đen, bột mì hạt và bơ nên món ăn này cũng có tác dụng giúp chống oxy hóa, ngăn ngừa bệnh ung thư, bệnh đường ruột, bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường và béo phì. Thực khách có thể ăn không để cảm nhận rõ hương vị ngọt nhẹ của lúa mạch đen hay ăn kèm với các loại thực phẩm khác tùy theo sở thích: hoa quả, phô mai, thịt,…

Địa điểm tham quan

Nhắc đến Phần Lan là đa số đều nghĩ ngay đến hình ảnh những cánh rừng thông dày, những ngọn đồi thoai thoải cùng với rất nhiều hồ nước xanh mát. Vì được thiên nhiên ưu đãi nhiều khung cảnh tươi đẹp và bầu không khí trong lành như thế nên đất nước Phần Lan có những điểm đến vô cùng lôi cuốn, hấp dẫn. Một số điểm tham quan nổi bật trong chuyến du lịch Phần Lan mà ai cũng muốn ghé thăm như là:

• Thủ đô Helsinki: là điểm đến lý tưởng và được lựa chọn nhiều nhất của du khách khi đến với Phần Lan. Thành phố này sở hữu nhiều công trình kiến trúc độc đáo như quảng trường Thượng viện (Senate Square), Cung điện Chính phủ (Government Palace), nhà thờ lớn (Helsinki Cathedral),...  Không chỉ có vậy mà Helsinki còn mang một khung cảnh thiên nhiên thơ mộng, bầu khí hậu trong lành, mát mẻ cùng nhiều trải nghiệm tuyệt vời khiến ai cũng muốn được đặt chân ghé thăm.
• Quần đảo Suomenlinna: nằm ở khu vực ngoài khơi thủ đô Helsinki, Suomenlinna là tập hợp 6 đảo nhỏ nằm rải rác trên biển Baltic và hiện vẫn còn tồn tại những hầm chứa vũ khí, các pháo đài cổ kính nên còn được gọi là “Pháo đài của Phần Lan”. Quần đảo này còn là Di sản thế giới được UNESCO công nhận vào năm 1991. Vì thế nhiều du khách trong chuyến du lịch Phần Lan đều muốn ghé thăm quan đảo Suomenlinna để nhìn ngắm khung cảnh cổ kính nằm giữa biển khơi bao la này.
• Thành phố Turku: tọa lạc bên bờ biển Baltic, Turku là thành phố cảng cổ kính rộng lớn với những bến tàu luôn hoạt động tấp nập hàng ngày. Bầu trời xanh trong, mặt nước xanh biếc cùng đàn chim tung cánh đã tạo cho Turku một bức tranh yên bình như cổ tích. Ngoài việc tham quan các công trình văn hóa lịch sử thì du khách có thể tham gia một vài hoạt động thú vị ở thành phố Turku này như là: hái nấm, tắm biển và tắm xông hơi sauna truyền thống,…
• Thành phố Porvoo: nhắc đến thành phố xinh đẹp này ở Phần Lan là du khách nghĩ ngay đến hình ảnh những ngôi nhà gỗ xinh đẹp nằm soi bóng trên dòng sông - một biểu tượng của thành phố Porvoo. Các kiến trúc nhà gỗ cổ kính này có từ thời Trung cổ và vẫn còn tồn tại đến ngày nay. Ấn tượng nhất là phải kể đến chất liệu sơn màu đỏ sẫm đặc trưng của những ngôi nhà bền màu cả thế kỷ được làm từ rơm, lá và gỗ cây. Du khách có thể tản bộ trên những con đường cổ lát đá quanh co, ghé thăm các cửa hàng nhỏ xinh xắn để cảm nhận không gian sống đầy thi vị của người dân nơi đây.
• Thành phố Lapland: nhắc đến những địa danh không thể bỏ lỡ khi đi du lịch Phần Lan thì sẽ không thể thiếu vùng đất Lapland - là quê hương của ông già Noel. Đa số du khách đều ghé thăm ngôi làng tuyết của ông già Noel để trải nghiệm các hoạt động độc lạ như gặp trực tiếp ông già Noel, tham quan nơi sinh sống của ông già Noel, gửi thiệp mừng từ bưu cục nhà ông già Noel,... Bên cạnh đó, mọi người sẽ không khỏi ngạc nhiên trước những hiện tượng thú vị chỉ có ở Lapland như đêm trắng mùa hè, thời điểm mà mặt trời mọc liên tiếp 60 ngày đêm không lặn hay ngắm Bắc Cực quang,…
• Thành phố Tampere: là một trong những điểm du lịch được yêu thích nhất ở Phần Lan, Tampere còn được mệnh danh là 'Thủ đô tắm hơi của thế giới'. Ghé thăm nơi đây, du khách sẽ có dịp tham quan nhiều công trình nổi bật như là các bảo tàng đặc sắc, các nhà thờ ấn tượng và các kiến trúc theo trường phái Tân nghệ thuật. Tuy rằng thành phố Tampere đang dần phát triển theo hướng công nghiệp hóa nhưng người dân nơi đây vẫn còn lưu giữ các giá trị văn hóa lâu đời để du khách có thể khám phá.

Những hoạt động, trải nghiệm thú vị ở Phần Lan

Nhắc đến Phần Lan thì chắc hẳn một số khách sẽ nhớ đến vùng đất là quê hương của ông già Noel với những chú tuần lộc. Vậy ngoài những điều đó ra thì nơi đây còn có gì hấp dẫn nữa. Tất nhiên là sẽ còn vô số hoạt động thú vị để du khách có thể trải nghiệm cũng như khám phá được các sở thích độc đáo của người dân Phần Lan.

Ngắm cực quang phương Bắc ở Phần Lan

Do nằm ở vùng Scandinavia, nên hầu hết tại các vùng miền ở Phần Lan đều có thể ngắm được cực quang. Tuy nhiên thì được chứng kiến cực quang phương Bắc là một trải nghiệm khá hiếm bởi không phải ai cũng có may mắn và đủ kiên nhẫn để tận mắt chiêm ngưỡng được những dải màu sắc rực rỡ trong mùa đông lạnh giá. Du khách có thể xem trước dự báo thời tiết, những app dự báo cực quang để có được thông tin cụ thể về thời gian xuất hiện của chúng nhưng vẫn còn phụ thuộc vào sự may mắn khá nhiều. Tuy khó khăn là thế nhưng bạn sẽ không hề cảm thấy uổng phí khi nhìn thấy các dải ánh sáng cực quang làm sáng rực cả một vùng trời, như rơi xuống nền tuyết trắng xóa, tạo nên khung cảnh vô cùng huyền dịu đầy mê hoặc.

Trải nghiệm hái nấm và quả mọng trong rừng

Đây cũng là một hoạt động phổ biến của người dân Phần Lan và khá nhiều du khách nước ngoài đều thích thú khi tham gia. Những loại quả mọng như quả việt quất (blueberries) quả dâu tây (strawberry), quả cherry, quả nam việt quất (cranberries), quả mâm xôi (cloudberries),… đều chứa rất nhiều vitamin, khoáng chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe và làn da. Thời điểm lý tưởng để du khách hái quả mọng khi du lịch Phần Lan là tầm tháng 7 đến tháng 9. Ngoài ra thì bạn cũng có thể hái nấm từ cuối những tháng mùa hè cho đến khi có tuyết rơi.

Thư giãn tại phòng tắm hơi (sauna)

Những phòng tắm hơi vô cùng phổ biến trong các ngôi nhà ở, khu căn hộ và tại các hồ bơi của đất nước Phần Lan. Nhiệt độ phòng tắm xông hơi này thường duy trì khoảng 85°C. Có thể nói văn hóa tắm xông hơi là nét văn hóa đặc trưng và không thể thiếu của người dân Phần Lan, bắt nguồn từ việc đất nước này có khí hậu khá lạnh giá. Vì thế nên họ hay tìm đến tắm hơi như một cách để thư giãn, giúp cơ thể cảm thấy dễ chịu hơn. Có những người còn nói vui rằng nếu không trải nghiệm tắm hơi là xem như bạn chưa từng tới Phần Lan.

Đi phương tiện di chuyển của ông già Noel

Là một trải nghiệm thú vị dành cho những ai thích phiêu lưu, mạo hiểm nơi vùng đất hoang sơ giữa trời lạnh. Bạn có thể thử ngồi trên chiếc xe kéo tuyết, sau đó để các chú tuần lộc hay chó husky kéo xe đi. Chắc chắn đó sẽ là một kỉ niệm khó quên trong chuyến du lịch Phần Lan của nhiều người. Mỗi chuyến xe kéo chỉ tầm 15 phút nhưng cũng đủ thời gian để du khách tận hưởng và cảm nhận. Ngoài việc ngồi xe kéo tuyết thì du khách còn có cơ hội gặp ông già Noel tại thành phố Rovaniemi. Địa điểm này mở cửa mỗi ngày để du khách đến thăm và trò chuyện với ông già Noel trong một không gian ấm áp.