Chad

Giới thiệu về Chad 

Du lịch đến Chad, du khách có thể chiêm ngưỡng những bức tranh hang động thời tiền sử của Chad, được tìm thấy giữa những khối đá lởm chởm ở sa mạc Sahara. Và, ghi lại sự tồn tại của các loài động vật lớn trong khu vực nhiều thiên niên kỷ. Do đó, không có gì ngạc nhiên khi ngày nay đất nước này vẫn là quê hương của một số loài mang tính biểu tượng nhất của châu Phi, bao gồm cả voi, tê giác, hươu cao cổ, báo và sư tử.

Đất nước Chad không phải là điểm đến xô bồ, náo nhiệt mà thay vào đó du khách sẽ có cơ hội tận hưởng không gian yên bình với tiếng chim hót ngọt ngào bên phong cảnh sa mạc. Vẻ thanh bình này gần như không thay đổi cho đến cả các ốc đảo rợp bóng cọ ẩn mình ở sa mạc Sahara, trong khi làn nước trong xanh của Hồ Chad tạo thành vùng đất ngập nước lớn thứ hai ở Châu Phi và là nguồn nước quan trọng không chỉ cho các loài chim. Nhưng cả loài bò sát và động vật có vú lớn hơn nữa.

Dân số quốc gia chủ yếu ở nông thôn trong khi cuộc sống thành thị chỉ giới hạn ở thủ đô N’Djamena. N’Djamena cũng là trung tâm thương mại của Chad và có đến 200 nhóm dân tộc khác nhau đổ về đây. Điều này tạo nên một tập hợp đa dạng các cấu trúc xã hội khi hòa nhập với nhau và từ đó cũng tạo sự tương phản rõ rệt giữa trung tâm hiện đại của thủ đô và lối sống cổ xưa của các bộ lạc du mục như Tuareg và Toubou.

Vị trí địa lý

Tchad là một quốc gia không giáp biển rộng lớn trải dài về phía bắc miền trung châu Phi . Nó có diện tích 1.284.000 km2 (496.000 dặm vuông), nằm giữa vĩ độ 7° và 24°N , và 13° và 24°E, và là quốc gia lớn thứ 20 trên thế giới. Tchad có kích thước nhỏ hơn Peru một chút và lớn hơn Nam Phi một chút. Tchad giáp Libya về phía bắc , Sudan về phía đông, Niger , Nigeria và Cameroon về phía tây, và Cộng hòa Trung Phi về phía nam . Thủ đô của đất nước cách cảng biển gần nhất, Douala , Cameroon 1.060 km (660 mi). Vì khoảng cách xa từ biển và khí hậu sa mạc của đất nước , Tchad đôi khi được gọi là "Trái tim chết của châu Phi". 

Khí hậu

Chad có nền nhiệt độ thay đổi từ nhiệt đới ẩm và khô đến khô cằn. Ở thị trấn Moundou và Sarh cũng như ở vùng nhiệt đới có khí hậu khô và ẩm ướt, lượng mưa dao độn từ 32 đến 48 inch (800 đến 1.200 mm) mỗi năm kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10. Ở khu vực nhiệt đới bán khô hạn trung tâm, nơi tọa lạc thủ đô N'Djamena , lượng mưa dao động từ 12 đến 32 inch (300 đến 800 mm) kéo dài tháng 6 đến tháng 9. Miền Bắc Chad mưa không thường xuyên, ví dụ như tại Largeau chỉ ghi nhận lượng mưa trung bình hàng năm dưới 1 inch.

Chad nhìn chung có một mùa mưa không dài. Mùa khô bắt đầu từ tháng 12 đến tháng 2 trải dài khắp cả nước, thời tiết lúc này tương đối mát mẻ, nhiệt độ ban ngày dao động từ 80 đến giữa 90°F (trên 20 đến khoảng 30°C). Nhiệt độ ban đêm sẽ giảm xuống thấp, ở giữa - 50°F (khoảng giữa 10°C). Từ tháng 3 trở đi, trời trở nên rất nóng cho đến khi có những trận mưa lớn đầu tiên. Ví dụ, tại N'Djamena, nhiệt độ ban ngày trung bình hơn 100°F (38°C) trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 6. Mưa lớn bắt đầu ở N'Djamena vào tháng 7 và nhiệt độ trung bình ban ngày giảm xuống mức thấp 90 độ F (giữa 30° C), nhưng nhiệt độ ban đêm vẫn ở mức 70 độ F (20°C) cho đến khi bắt đầu mùa khô, mát mẻ của N'Djamena vào tháng 11.

Dân cư dân số

Cơ quan thống kê quốc gia Tchad thì dân số năm 2015 của đất nước là từ 13.630.252 đến 13.679.203, với dự báo trung bình là 13.670.084; theo dự báo trung bình, có 3.212.470 người sống ở thành thị và 10.457.614 người sống ở nông thôn. Dân số nước này còn trẻ: ước tính khoảng 47% dưới 15 tuổi. Tỷ lệ sinh ước tính là 42,35 ca sinh trên 1.000 người và tỷ lệ tử vong là 16,69. Tuổi thọ là 52 năm. Dân số Tchad phân bổ không đều. Mật độ là 0,1/km 2 (0,26/sq mi) ở vùng Borkou-Ennedi-Tibesti thuộc Sahara nhưng 52,4/km 2 (136/sq mi) ở Vùng Tây Logone. 

Ở thủ đô, dân số thậm chí còn cao hơn. Khoảng một nửa dân số quốc gia sống ở 1/5 lãnh thổ phía nam, khiến đây trở thành khu vực đông dân nhất. Cuộc sống đô thị tập trung ở thủ đô, nơi dân cư chủ yếu tham gia vào thương mại. Các thị trấn lớn khác là Sarh, Moundou, Abéché và Doba. Các thị trấn này quy mô tương đối nhỏ hơn thủ đô N'Djamena nhưng có mức tăng trưởng nhanh chóng về dân số và các hoạt động kinh tế. 

Kinh tế 

Tiền tệ của Tchad là đồng franc CFA. Vào những năm 1960, ngành công nghiệp khai thác mỏ của Tchad đã sản xuất ra natri cacbonat, hay natron. 

Hoạt động sản xuất kinh tế chính của người dân Chad vẫn là trồng trọt và chăn nuôi. Theo đó, hơn 80% dân số Tchad sống dựa vào nông nghiệp tự cung tự cấp và chăn nuôi để kiếm sống. Các loại cây trồng và vị trí chăn nuôi được xác định bởi khí hậu địa phương. Ở cực nam 10% lãnh thổ là vùng đất trồng trọt màu mỡ nhất quốc gia, với sản lượng lúa miến và kê dồi dào. Ở vùng đất Sahel đặc trưng chỉ có những giống kê cứng hơn mới trồng được và có năng suất thấp hơn nhiều so với ở miền Nam. Mặt khác, Sahel là vùng đồng cỏ lý tưởng cho những đàn gia súc thương mại lớn và dê, cừu, lừa và ngựa. Các ốc đảo rải rác của Sahara chỉ trồng được thêm một số cây chà là và cây họ đậu.

Nguồn gốc tên gọi Chad

Tên đất nước Chad được gọi theo tên tiếng Pháp là “Tchad”. Tên tiếng Pháp này của Chad xuất phát từ một hồ nước trong khu vực mà tiếng Ả Rập gọi là “tshād”. Trong tiếng Kanuri địa phương thì Tchad cũng có nghĩa là “hồ”. Tên Tchad chỉ hồ nước này được người Pháp sử dụng chính thức khi Chad trở thành thuộc địa của Pháp cho đến khi giành độc lập vào năm 1960. Và sau đó Chad vẫn là tên gọi của đất nước đến hiện tại. 

Thông tin cần biết về Chad

• Tên gọi: Chad
• Thủ đô: N'Djamena
• Diện tích: 1.284.000 km²
• Dân số: 18,596,123 (2024)
• Ngôn ngữ: Ả Rập và Pháp 
• Tiền tệ: franc CFA Trung Phi (viết tắt là XAF)
• Múi giờ: UTC+1
• Mã điện thoại: +235
• Nguồn điện: 220V
• Ổ cắm điện: loại C/D/E/F

Du lịch Chad có gì hay, có gì đẹp?

Con người

Dân số Chad là một tấm thảm trải dài các ngôn ngữ, dân tộc và tôn giáo khác nhau. Điều này cũng đáng chú ý ngay cả khi so sánh với sự đa dạng cung của Châu Phi. Mức độ đa dạng dân tộc Chad xuất phát từ việc khu vực này là nơi giao thoa của sự trao đổi ngôn ngữ, xã hội và văn hóa.

Văn hoá 

Ở Chad có dân số 50% Hồi giáo, 35% Thiên chúa giáo, 15% theo thuyết vật linh và các tôn giáo khác. Người Chad được biết đến là những người thoải mái và thân thiện, nhưng họ luôn tôn trọng tín ngưỡng và phong tục truyền thống. Trang phục của họ không quá trang trọng, cầu kì nhưng vẫn tuân thủ những nguyên tắc của luật Hồi giáo. Tại các khu vực Hồi giáo ở Chad vẫn còn tồn tại sự những quy tắc khá nghiêm ngặt đối với phụ nữ. Đó là phong tục liên quan đến tay. Theo đó, người ta không bao giờ được sử dụng tay trái để dâng hoặc nhận thức ăn, cũng như không được để lòng bàn chân trước mặt người Hồi giáo. 

Lịch sử 

Từ thiên niên kỷ thứ 7 TCN, các điều kiện tự nhiên sinh thái học thuận lợi tại nửa phía bắc của lãnh thổ Chad đã tạo môi trường thích hợp cho việc định cư của loài người và khu vực này sau đó đã gia tăng dân số nhanh chóng. Trong hơn 2.000 năm tiếp theo, bồn địa Tchad dần trở thành nơi cư trú của các dân tộc có truyền thống nông nghiệp và định cư lâu dài. Từ đó, Chad cũng trở thành nơi gặp gỡ, giao lưu của các nền văn minh. Trong đó, lớn nhất phải kể đến nền văn minh Sao được nhắc đến qua truyền thuyết với các đồ tạo tác có thật và kho tàng lịch sử truyền khẩu đồ sộ. 

Năm 1900, người Pháp đến Chad mở rộng thuộc địa. Điều này dẫn đến sự thành lập "Lãnh thổ quân sự của quốc gia và xứ bảo hộ Tchad". Đến năm 1920, người Pháp đã hoàn thành việc kiểm soát toàn bộ thuộc địa Chad và hợp nhất xứ này vào vùng Xích đạo Phi châu trực thuộc Pháp. 

Sau Thế chiến thứ hai, Chad được Pháp trao lại địa vị lãnh thổ hải ngoại. Các cư dân Chad theo đó cũng được trao quyền bầu cử ra các đại diện tại Quốc hội Pháp và một hội đồng lập pháp của mình ngay tại lãnh thổ. Chính đảng lớn nhất ở Chad là Đảng Tiến bộ Tchad (PPT), có trụ sở tại nửa phía nam của lãnh thổ. Tchad chính thức độc lập ngày 11 tháng 8 năm 1960 và lãnh đạo của PPT, ông François Tombalbaye, một người Sara đã trở thành tổng thống đầu tiên của nước này.

Ẩm thực 

Các món thịt rất phổ biến ở Tchad và du khách nước ngoài đặc biệt mê mẩn nếm thử món thịt ở đây, đặc biệt là thịt cừu. Thức ăn thường được ăn mà không cần dùng dụng cụ. Vì thế, sau khi ăn du khách phải sử dụng nước rửa tay. Một điều cần lưu ý với du khách là người Hồi giáo cảm thấy khó chịu khi ăn bằng tay trái. Vì thế, nếu bạn ăn cùng hoặc được phục vụ bởi người Hồi giáo ở Tchad, hãy nhớ chỉ ăn bằng tay phải. 
Ở miền Trung và Bắc Tchad, thịt lạc đà rất được ưa chuộng. Nó thường được phục vụ nấu chín và cắt thành từng miếng nhỏ. Nếu ăn ở nhà hàng, bạn sẽ được tặng bánh mì dẹt cũng như nhiều món ăn kèm (thường là cà chua, hành tây, v.v.) đi kèm với món này. Bên cạnh đó thịt dê cũng rất được ưa chuộng
Nếu bạn đang thích thứ gì đó ngọt ngào và đi đến Chad vào đúng mùa thì xoài là lựa chọn tuyệt vời. Người dân Chad cũng thường nhai mía và du khách có thể tìm thấy món này ở bất cứ đâu. Trà là thức uống chính của Tchad và thường được phục vụ với nhiều vị ngọt. Bất kỳ thị trấn nào có chợ nhỏ ở Chad sẽ có sẵn nước ngọt Coke và TOP (thương hiệu địa phương).

Lễ hội sự kiện 

Là một cuộc thi sắc đẹp có nhiều sự phá cách, Gerewol từ lâu được du khách biết đến là một lễ hội đầy màu sắc, có tuổi đời hàng thế kỷ. Theo đó, tại lễ hội Gerewol, những người đàn ông sẽ trang điểm, diện trang phục và biểu diễn một loạt điệu nhảy bí ẩn để thu hút một người vợ mới, hoặc ít nhất tạo thành một đêm lãng mạn đáng nhớ. Lễ hội đặc biệt này được tổ chức ở phía tây nam Tchad, diễn ra vào cuối mùa mưa, khoảng tuần cuối cùng của tháng 9/đầu tháng 10.

Ngoài khiêu vũ, tại lễ hội Gerewol còn có những bữa tiệc, giao lưu và đua lạc đà. Nhưng đỉnh điểm phải kể đến màn trình diễn khiêu vũ cuối cùng để chọn ra ba người chiến thắng từ ba người phụ nữ trong độ tuổi kết hôn. Họ là ba người phụ nữ đã quan sát kỹ các điệu nhảy tại lễ hội trong vài ngày trước đó. Mỗi người phụ nữ sau đó chạm vào từng người đàn ông mà mình đem lòng yêu và mọi người xung quanh sẽ đến ăn mừng và chúc mừng người đàn ông với vinh dự to lớn này. Lễ hội này khép lại với màn kết là những người phụ nữ quay trở lại trại của họ và chờ đợi người đàn ông sẽ theo bước họ nếu người đó cũng đáp lại tín hiệu “bật đèn xanh” của người phụ nữ.

Điểm du lịch hấp dẫn 

Những điểm đến thiên nhiên mang trong mình vẻ hoang dã, bí ẩn luôn gây tượng mạnh với du khách khiến họ thường trầm trồ, ngạc nhiên mỗi khi được đặt chân đến tham quan:

Hồ Chad: Một điểm đến hấp dẫn thu hút du khách là Hồ Chad. Tuy là một vùng nước rộng lớn nhưng không phải lúc nào cũng giữ nguyên được dung tích. Nguyên nhân do tùy vào điều kiện thời tiết mà dung tích hồ thay đổi khiến hồ mở rộng ra hoặc thu hẹp dần. Nằm ở biên giới phía tây của đất nước, hồ Chad từng là hồ nước ngọt lớn nhất thế giới vào thời hoàng kim cách đây khoảng 35 năm. Nó có tầm quan trọng to lớn về kinh tế và lịch sử vì nó cung cấp nước cho gần 75 triệu người thuộc 4 quốc gia khác nhau xung quanh nó. Sự thay đổi khí hậu mạnh mẽ và hạn hán nghiêm trọng đã khiến diện tích hồ bị thu hẹp chỉ còn một phần nhỏ so với kích thước và vẻ hùng vĩ trước đây. Tuy nhiên, hồ Chad vẫn là một địa điểm nổi tiếng mời gọi du khách đến đây để câu cá, chèo thuyền và các hoạt động biển khác.

Dãy núi Tibesti: Khi đi về phía bắc xa xôi của Chad thì bạn sẽ có dịp chiêm ngưỡng cảnh tượng sa mạc Sahara dường như vươn cao tới tận thiên đường. Đó không gì khác ngoài dãy núi Tibesti thuộc lãnh thổ Chad và trải dài qua cả biên giới Libya. Ở trong lãnh thổ Chad, dãy Tibesti được gọi với tên Emi Koussi, một ngọn núi lửa hình khiên trải dài và nhấp nhô như đang nhảy múa. Emi Koussi còn nổi tiếng là mái nhà của sa mạc Sahara vì đỉnh cao nhất có độ cao tới 3.445m.

N'Djamena: N'Djamena chính là thủ đô và thành phố lớn nhất ở Tchad. N'Djamena gây ấn tượng với du khách bởi nó gần như chứa trong đến những hai thành phố khác nhau, pha trộn hài hòa tuyệt đẹp giữa các chuẩn mực văn hóa đương đại và tiền sử. Phần phía tây của thành phố toát lên vẻ đặc trưng của kiến trúc thuộc địa, trong khi các cơ sở thương mại được bao quanh bởi ốc đảo phủ xanh. Phần phía đông thì tương đối khác biệt bởi là nơi tọa lạc các vùng địa phương bản địa nhỏ nối với nhau những con hẻm chật hẹp. Đến gần trung tâm nơi có Nhà thờ Hồi giáo chính là khu Chợ Lớn và cũng là một trong những quận lâu đời nhất của thành phố. Nơi đây cung cấp khá nhiều thứ du khách muốn tiêu dùng.

Guelta d'Archei: Guelta d'Archei là hẻm núi nổi tiếng nhất ở sa mạc Sahara. Nó nằm ở cao nguyên Ennedi gần sát với thị trấn Fada. Du khách sẽ có một trải nghiệm tuyệt vời khi đặt chân đến vị trí cao nhất của hẻm núi và chiêm ngưỡng các tác phẩm nghệ thuật nổi lên nơi trên các bức tường lâu đời mang lại cảm giác về thời trung cổ cho cả khu vực. Khu vực này còn nổi tiếng như là vùng đất sinh sống của nhiều loại động vật, trong đó đáng chú ý nhất là cá sấu sông Nile. Đất đai tương đối cằn cỗi và địa hình hoàn toàn bằng phẳng nên du khách cần chuẩn bị cho mình nhiều thể lực để thực sự đến được khu vực này.

Abeche: Abeche là một trung tâm văn hóa và dân tộc học của Tchad và là thành phố lớn thứ tư trong cả nước. Thành phố này tự hào có tàn tích của các pháo đài, công trình kiến trúc và lăng mộ cổ xưa của các vị vua từng cai trị Tchad trong các thời đại trước. Thành phố này là một khu liên hợp chăn nuôi gia súc quan trọng và có những con đường lớn nối liền với N'djamena cũng như với sân bay Sudan và Abeche. Nơi này đã từng là thành trì của người Pháp trong nhiều năm và được sử dụng làm tuyến đường buôn bán cho nô lệ Ả Rập. Các khu chợ, nhà thờ Hồi giáo, nhà thờ và các tòa nhà thời Pháp của Abeche hiện nay là những điểm du lịch không thể bỏ qua của khách du lịch.

Trải nghiệm thú vị

Không thể không kể đến những trải nghiệm cuộc sống thú vị khi hòa vào nhịp thở mạnh mẽ, vui tươi, lạc quan của thiên nhiên, con người và truyền thống văn hóa Chad:

Chiêm ngưỡng hiện vật tại Bảo tàng quốc gia: Được phát triển thành một hệ sinh thái tham quan ở ven thành phố, Bảo tàng Quốc gia tại N’Djaména trưng bày một loạt các bộ sưu tập tinh xảo. Nội dung trong các bộ sưu tập trải dài đa dạng từ nghệ thuật dân gian đến truyền thống của người dân đất nước Chad. Cả một thế giới bộ lạc hoang sơ, huyền bí ẩn chứa bên trong một bảo tàng kiến trúc trang nhã và hiện đại.

Đi đến các cuộc đua lạc đà: Du khách có cơ hội trải nghiệm một số cuộc đua lạc đà đặc sắc nhất thế giới ở Dãy núi Tibersi, quê hương của bộ tộc Toubou hung dữ. Cần phải nói qua rằng Dãy núi Tibersi này là một vùng gồm vực thẳm và vách đá hùng vĩ, gây choáng ngợp với các du khách. Bên cạnh đó, xung quanh dãy núi nằm ở Sahara còn có các ốc đảo rợp bóng cọ, các dấu vết nghệ thuật cổ xưa được khắc trên đá, suối nước nóng và đỉnh núi Emi Koussi cao 3.450m (11.300ft) cao nhất đất nước.

Nhâm nhi bia lạnh trong chuyến tham quan nhà máy bia: Khi đặt chân đến Chad, du khách chắc chắn phải thử qua một ngụm bia lạnh tại Nhà máy bia Gala ở Moundou, cực nam của Chad, là vùng đất của người Ngambai và cũng thành phố lớn thứ hai của Chad. Bia lạnh được sản xuất ở Nhà máy bia Gala ngay từ khi Chad giành được độc lập. Bia lạnh này là loại bia nồng độ nhẹ được thưởng thức phổ biến nhiều nhất đất nước, với hơn một triệu thùng mỗi năm.

Ngắm nhìn những hồ nước đầy màu sắc ở Ounianga: Là Di sản Thế giới được UNESCO công nhận từ năm 2012, các hồ nước ở Ounianga là một chuỗi gồm 18 hồ thông nhau giúp tạo thành một cảnh quan nước siêu thực ở độ sâu của sa mạc Sahara. Màu sắc của nước hồ sẽ gây bất ngờ cho du khách bởi sự đa sắc từ xanh làm, xanh lục đến đỏ do thành phần hóa học trong nước khác nhau tạo nên.

Trái với vẻ bí ẩn, hoang sơ mà thế giới bên ngoài nhìn vào, Chad vẫn là nơi hấp dẫn khách du lịch bởi nhiều yếu tố đặc biệt khác nhau. Đó là lòng hiếu khách và thân thiện của người Tuareg hay trải nghiệm một lần chứng kiến những loài động vật sống sót ở một trong những cảnh quan hùng vĩ và hoang dã nhất trên Trái Đất. Những chuyến tham quan vùng đất Chad xa xôi có thể không quá nhộn nhịp, náo nhiệt nhưng chính sự cô độc và lặng lẽ trong từng bước chân của du khách đến với Chad đều mang đến cho những người khó tính một trải nghiệm đặc biệt và phi thường. Chad tuy được mệnh danh là “trái tim chết chóc của châu Phi”, nhưng như bất kỳ ai biết về đất nước này sẽ nói với bạn rằng biệt danh đó luôn khác xa với sự thật.