Khám phá "Thổ Lâu" Phúc Kiến tại Trung Quốc độc đáo

Thổ Lâu (Thổ Lầu) - khu nhà quây nổi tiếng ở Phúc Kiến - Trung Quốc. Mỗi khu là 1 đại gia đình lớn gồm nhiều thế hệ sống quây quần bên nhau. Có khu hình tròn và có khu hình vuông tượng trưng cho Trời và Đất

Khi đến Phúc Kiến, Trung Quốc bạn sẽ thích thú với những tòa lâu đài xây bằng đất kiên cố như những pháo đài bất khả xâm phạm này. Đây là những kiến trúc cổ của Trung quốc được gìn giữ từ thế kỷ XII đến thế kỷ XIX.
Mục đích các Gia Tộc xây dựng những tòa lâu đài bằng đất kiên cố này để chống những tên cướp có vũ trang ở miền Nam Trung Quốc từ thế kỷ XII đến thế kỷ XIX.

Họ thường gọi là Thổ lâu Phúc Kiến. Đây là nhà ở xây bằng đất nện của người Khách Gia và các dân tộc khác tại vùng núi phía Đông Nam tỉnh Phúc Kiến, Trung Quốc.

Mỗi Thổ Lâu đều có tên :Thổ lâu Dụ Xương, Thổ lâu Tập Khánh, Thổ lâu Thừa Khải, Thổ lâu Điền Loa Khanh (Vua của các Thổ Lầu), v.v..

Kiến trúc thổ lâu còn được gọi là kiến trúc Hakka, do người Hakka xây dựng. Với mục đích chính là “pháo đài” bảo vệ, thổ lâu chỉ có một cửa và không có cửa sổ dưới tầng trệt. Cổng của thổ lầu thường là điểm trọng yếu nhất, thường được gia cố bằng đá và sắt.
Những bức tường đất được làm bằng cách nén đất với hỗn hợp đá, tre, nứa.. có thể dày tới gần 2m, các cửa sổ được làm bằng gỗ dày khoảng 5 - 6cm với lớp ngoài được gia cố bằng tấm sắt.

Những thổ lâu này rắn chắc như những pháo đài bất khả xâm phạm. Bằng chứng là vào năm 1934, một nhóm nông dân nổi dậy đã chiếm một thổ lâu để chống lại các cuộc tấn công của quân đội. Có 19 quả pháo bắn vào thổ lâu nhưng chỉ tạo ra một vết lõm nhỏ.

Một thổ lâu thường lớn, có từ 3 - 5 tầng với tầng trên cùng lợp ngói. Bên trong thổ lâu được chia làm nhiều phòng, phòng chứa thực phẩm, ngăn chứa vũ khí, phòng khách, phòng thờ… Ngoài ra, tầng trên cùng thổ lâu còn có gác nhỏ để quan sát, thiết kế những lỗ châu mai để có thể bắn súng từ trong ra.

Sức chứa lên đến 800 người trong một thổ lâu lớn hay là nơi sinh hoạt cho 80 gia đình. Ở giữa thổ lâu thường là một sân trời có giếng nước - đây là chỗ thờ cúng tổ tiên và tổ chức các hoạt động cộng đồng như hiếu, hỉ.

Các gia đình ở trong cùng một thổ lâu thường ít có sự phân biệt về mặt địa vị xã hội hay của cải, tất cả các căn hộ trong thổ lâu được xây dựng giống nhau. Tài sản chung như giếng nước, cây trái trong thổ lâu cũng thường được coi là tài sản chung chứ không thuộc về một gia đình nhất định nào.

Mỗi thổ lâu có thể xem như một ngôi làng nhỏ hay một "vương quốc nhỏ" của một đại gia đình. Trái ngược với cấu trúc đơn giản bên ngoài, bên trong mỗi thổ lâu được xây dựng trang trí khá cầu kì, sao cho ấm áp vào mùa đông, mát vào mùa hè. Các phòng đều đủ ánh sáng, thông gió tốt và toàn bộ tòa nhà được xây dựng sao cho chống được động đất.

Hiện nay có tới hơn 20.000 thổ lâu nằm rải rác ở khu vực miền núi phía Đông Nam của tỉnh Phúc Kiến. 10 trong số đó có tuổi thọ hơn 600 năm tuổi. Đây được coi là "hóa thạch sống" của kiến trúc xây dựng cổ ở Trung Quốc.

Trong số đó tập hợp 46 thổ lâu ở Phúc Kiến đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào tháng 7 năm 2008 và thông qua tên gọi chung cho kiểu kiến trúc này là Thổ lâu Phúc Kiến.